تفسير سورة الواقعة

الترجمة الأوزبكية - محمد صادق

ترجمة معاني القرآن الكريم باللغة الأوزبكية ترجمها محمد صادق محمد يوسف. عام الطبعة 1430هـ، ملاحظة: ترجمات بعض الآيات (مشار إليها) تم تصويبها بمعرفة مركز رواد الترجمة، ويتاح الاطلاع على الترجمة الأصلية لغرض إبداء الرأي والتقييم والتطوير المستمر.

﴿بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ إِذَا وَقَعَتِ الْوَاقِعَةُ﴾

Воқиъа воқеъ бўлганда.

﴿لَيْسَ لِوَقْعَتِهَا كَاذِبَةٌ﴾

Унинг воқеъ бўлишини ёлғонга чиқарувчи (жон) йўқдир.

﴿خَافِضَةٌ رَافِعَةٌ﴾

У, ҳам пастлатувчи, ҳам кўтарувчидир.

﴿إِذَا رُجَّتِ الْأَرْضُ رَجًّا﴾

Қачонки, ер қаттиқ ларзага келтирилганда.

﴿وَبُسَّتِ الْجِبَالُ بَسًّا﴾

Ва тоғлар майдаланиб титилганда.

﴿فَكَانَتْ هَبَاءً مُنْبَثًّا﴾

Бас, тарқалган чанг-тўзонга айланганда.

﴿وَكُنْتُمْ أَزْوَاجًا ثَلَاثَةً﴾

Ва сиз уч тоифа бўлганингизда.

﴿فَأَصْحَابُ الْمَيْمَنَةِ مَا أَصْحَابُ الْمَيْمَنَةِ﴾

Ўнг тараф эгалари. Ўнг тараф эгалари не(саодатлилар)дир?!

﴿وَأَصْحَابُ الْمَشْأَمَةِ مَا أَصْحَابُ الْمَشْأَمَةِ﴾

Ва чап тараф эгалари. Чап тараф эгалари не(бадбахтлар)дир?!

﴿وَالسَّابِقُونَ السَّابِقُونَ﴾

Ва пешқадамлар, пешқадамлар.

﴿أُولَٰئِكَ الْمُقَرَّبُونَ﴾

Улар (Аллоҳга) яқин бўлганлар.

﴿فِي جَنَّاتِ النَّعِيمِ﴾

Сернеъмат жаннатлардадирлар.

﴿ثُلَّةٌ مِنَ الْأَوَّلِينَ﴾

Аввалгилардан кўпчилик.

﴿وَقَلِيلٌ مِنَ الْآخِرِينَ﴾

Ва охиргилардан озчилик.

﴿عَلَىٰ سُرُرٍ مَوْضُونَةٍ﴾

Тўқима сўрилардадирлар.

﴿مُتَّكِئِينَ عَلَيْهَا مُتَقَابِلِينَ﴾

Бир-бирларига рўбарў бўлиб ёнбошлаган ҳолдадирлар.

﴿يَطُوفُ عَلَيْهِمْ وِلْدَانٌ مُخَلَّدُونَ﴾

Атрофларида мангу ёш йигитлар айланиб юрурлар.

﴿بِأَكْوَابٍ وَأَبَارِيقَ وَكَأْسٍ مِنْ مَعِينٍ﴾

Оқар чашма майи тўлатилган қадаҳлар, кўзалар ва косалар билан.

﴿لَا يُصَدَّعُونَ عَنْهَا وَلَا يُنْزِفُونَ﴾

Ундан бош оғриғи ҳам, маст ҳам бўлмаслар.

﴿وَفَاكِهَةٍ مِمَّا يَتَخَيَّرُونَ﴾

Ва хоҳлаган меваларини олиб.

﴿وَلَحْمِ طَيْرٍ مِمَّا يَشْتَهُونَ﴾

Иштаҳалари тусаган қуш гўштини олиб (айланиб юрарлар).

﴿وَحُورٌ عِينٌ﴾

Яна, кўзи гўзал ҳурлар бор.

﴿كَأَمْثَالِ اللُّؤْلُؤِ الْمَكْنُونِ﴾

Мисоли яширилган дур каби.

﴿جَزَاءً بِمَا كَانُوا يَعْمَلُونَ﴾

Булар — қилиб юрган амалларнинг мукофотидур.

﴿لَا يَسْمَعُونَ فِيهَا لَغْوًا وَلَا تَأْثِيمًا﴾

Улар у(Жаннат)да беҳуда, гуноҳ(сўз)ларни эшитмаслар.

﴿إِلَّا قِيلًا سَلَامًا سَلَامًا﴾

Магар «Салом, салом» дейилганини (эшитарлар).

﴿وَأَصْحَابُ الْيَمِينِ مَا أَصْحَابُ الْيَمِينِ﴾

Ўнг тараф эгалари. Ўнг тараф эгалари недир?!

﴿فِي سِدْرٍ مَخْضُودٍ﴾

Улар тиконсиз сидрзорлардадирлар.

﴿وَطَلْحٍ مَنْضُودٍ﴾

Сермева бананзорлардадирлар.

﴿وَظِلٍّ مَمْدُودٍ﴾

Ва ёйилган соялардадирлар.

﴿وَمَاءٍ مَسْكُوبٍ﴾

Оқар сувлардадирлар.

﴿وَفَاكِهَةٍ كَثِيرَةٍ﴾

Сероб мевалардадирлар.

﴿لَا مَقْطُوعَةٍ وَلَا مَمْنُوعَةٍ﴾

Тугамайдиган ва ман қилинмайдиган.

﴿وَفُرُشٍ مَرْفُوعَةٍ﴾

Кўтарилган кўрпачалардадирлар.

﴿إِنَّا أَنْشَأْنَاهُنَّ إِنْشَاءً﴾

Албатта, Биз у(ҳур)ларни дафъатан, хос қилиб, яратдик.

﴿فَجَعَلْنَاهُنَّ أَبْكَارًا﴾

Бас, уларни бокира қизлар қилиб қўйдик.

﴿عُرُبًا أَتْرَابًا﴾

Бир хилдаги тенгдош маҳбубалар.

﴿لِأَصْحَابِ الْيَمِينِ﴾

Ўнг тараф эгалари учун.

﴿ثُلَّةٌ مِنَ الْأَوَّلِينَ﴾

Улар аввалгилардан кўпгина жамоатлардир.

﴿وَثُلَّةٌ مِنَ الْآخِرِينَ﴾

Кейингилардан ҳам кўпгина жамоатлардир.

﴿وَأَصْحَابُ الشِّمَالِ مَا أَصْحَابُ الشِّمَالِ﴾

Ва чап тараф эгалари. Чап тараф эгалари не(бадбахтлар)дир?!

﴿فِي سَمُومٍ وَحَمِيمٍ﴾

Улар ўт шамол ва қайноқ сувдадирлар.

﴿وَظِلٍّ مِنْ يَحْمُومٍ﴾

Қоп-қора тутун соясидадирлар.

﴿لَا بَارِدٍ وَلَا كَرِيمٍ﴾

На салқин эмас ва на фойдали.

﴿إِنَّهُمْ كَانُوا قَبْلَ ذَٰلِكَ مُتْرَفِينَ﴾

Албатта, улар бундан олдин ҳойи-ҳавасга берилганлардан эдилар.

﴿وَكَانُوا يُصِرُّونَ عَلَى الْحِنْثِ الْعَظِيمِ﴾

Ва катта гуноҳ ишларни мудом қилиб келган эдилар.

﴿وَكَانُوا يَقُولُونَ أَئِذَا مِتْنَا وَكُنَّا تُرَابًا وَعِظَامًا أَإِنَّا لَمَبْعُوثُونَ﴾

Ва: «Биз ўлиб, тупроқ ва суяк бўлсак ҳам, қайта тирилтириламизми?

﴿أَوَآبَاؤُنَا الْأَوَّلُونَ﴾

48 Аввал ўтган оталаримиз ҳам-а?!» – дер эдилар.

﴿قُلْ إِنَّ الْأَوَّلِينَ وَالْآخِرِينَ﴾

Айтгил: «Албатта, аввалгилар ва охиргилар.

﴿لَمَجْمُوعُونَ إِلَىٰ مِيقَاتِ يَوْمٍ مَعْلُومٍ﴾

Маълум куни, белгиланган вақтда, албатта, тўпланувчидирлар».

﴿ثُمَّ إِنَّكُمْ أَيُّهَا الضَّالُّونَ الْمُكَذِّبُونَ﴾

Сўнгра, сиз, эй адашганлар, ёлғонга чиқарувчилар.

﴿لَآكِلُونَ مِنْ شَجَرٍ مِنْ زَقُّومٍ﴾

Албатта, заққум дарахтидан еювчисизлар.

﴿فَمَالِئُونَ مِنْهَا الْبُطُونَ﴾

Бас, ундан қоринларни тўлдирувчисизлар.

﴿فَشَارِبُونَ عَلَيْهِ مِنَ الْحَمِيمِ﴾

Бас, устидан ўта қайноқ сувдан ичувчисизлар.

﴿فَشَارِبُونَ شُرْبَ الْهِيمِ﴾

Бас, чанқоқ туядек ичувчисизлар.

﴿هَٰذَا نُزُلُهُمْ يَوْمَ الدِّينِ﴾

Уларнинг қиёмат кунидаги зиёфатлари мана шу!!!

﴿نَحْنُ خَلَقْنَاكُمْ فَلَوْلَا تُصَدِّقُونَ﴾

Биз сизларни яратганмиз, ишонсаларинг-чи!

﴿أَفَرَأَيْتُمْ مَا تُمْنُونَ﴾

Ўзингиз чиқарадиган манийни ўйлаб кўринг-а!

﴿أَأَنْتُمْ تَخْلُقُونَهُ أَمْ نَحْنُ الْخَالِقُونَ﴾

Уни сизлар яратасизми ёки Биз яратувчимизми?!

﴿نَحْنُ قَدَّرْنَا بَيْنَكُمُ الْمَوْتَ وَمَا نَحْنُ بِمَسْبُوقِينَ﴾

Орангиздаги ўлимни Биз белгилаганмиз ва Биз ожиз эмасмиз.

﴿عَلَىٰ أَنْ نُبَدِّلَ أَمْثَالَكُمْ وَنُنْشِئَكُمْ فِي مَا لَا تَعْلَمُونَ﴾

Сизнинг ўрнингизга сизга ўхшашларни алмаштиришдан ва сизларни ўзингиз билмайдиган ҳолда яратишдан.

﴿وَلَقَدْ عَلِمْتُمُ النَّشْأَةَ الْأُولَىٰ فَلَوْلَا تَذَكَّرُونَ﴾

Ва дарҳақиқат, аввалги яратилишни билдингиз-ку, эсласаларингиз-чи!

﴿أَفَرَأَيْتُمْ مَا تَحْرُثُونَ﴾

Ўзингиз экаётган нарсани ўйлаб кўринг-а!

﴿أَأَنْتُمْ تَزْرَعُونَهُ أَمْ نَحْنُ الزَّارِعُونَ﴾

Уни сиз ундирасизми ёки Биз ундирувчимизми?

﴿لَوْ نَشَاءُ لَجَعَلْنَاهُ حُطَامًا فَظَلْتُمْ تَفَكَّهُونَ﴾

Агар хоҳласак, Биз уни қуруқ чўпга айлантириб қўямиз. Сизлар эса, надоматда ажабланиб:

﴿إِنَّا لَمُغْرَمُونَ﴾

«Албатта, биз зиён кўрганлармиз.

﴿بَلْ نَحْنُ مَحْرُومُونَ﴾

Балки, маҳрум бўлганлармиз, (дейсизлар).

﴿أَفَرَأَيْتُمُ الْمَاءَ الَّذِي تَشْرَبُونَ﴾

Ўзингиз ичадиган сувни ўйлаб кўринг-а!

﴿أَأَنْتُمْ أَنْزَلْتُمُوهُ مِنَ الْمُزْنِ أَمْ نَحْنُ الْمُنْزِلُونَ﴾

Уни булутлардан сиз туширасизми ёки Биз туширувчимизми?

﴿لَوْ نَشَاءُ جَعَلْنَاهُ أُجَاجًا فَلَوْلَا تَشْكُرُونَ﴾

Агар хоҳласак, Биз уни шўр қилиб қўямиз. Шукр қилсангиз-чи!

﴿أَفَرَأَيْتُمُ النَّارَ الَّتِي تُورُونَ﴾

Ўзингиз ёқадиган оловни ўйлаб кўринг-а!

﴿أَأَنْتُمْ أَنْشَأْتُمْ شَجَرَتَهَا أَمْ نَحْنُ الْمُنْشِئُونَ﴾

Унинг дарахтини сиз яратгансизми ёки Биз яратувчимизми?

﴿نَحْنُ جَعَلْنَاهَا تَذْكِرَةً وَمَتَاعًا لِلْمُقْوِينَ﴾

Биз у(олов)ни эслатма ва йўловчилар учун манфаат қилиб қўйдик.

﴿فَسَبِّحْ بِاسْمِ رَبِّكَ الْعَظِيمِ﴾

Бас, улуғ Роббинг исмини поклаб ёд эт!

﴿۞ فَلَا أُقْسِمُ بِمَوَاقِعِ النُّجُومِ﴾

Юлдузларнинг манзиллари билан қасам ичаман.

﴿وَإِنَّهُ لَقَسَمٌ لَوْ تَعْلَمُونَ عَظِيمٌ﴾

Албатта, агар билсангиз, бу улуғ қасамдир.

﴿إِنَّهُ لَقُرْآنٌ كَرِيمٌ﴾

Албатта, у Қуръони Каримдир.

﴿فِي كِتَابٍ مَكْنُونٍ﴾

У Сақланган китобдадир.

﴿لَا يَمَسُّهُ إِلَّا الْمُطَهَّرُونَ﴾

Уни фақат покланганларгина ушлайдир.

﴿تَنْزِيلٌ مِنْ رَبِّ الْعَالَمِينَ﴾

У, оламларнинг Роббисидан туширилгандир.

﴿أَفَبِهَٰذَا الْحَدِيثِ أَنْتُمْ مُدْهِنُونَ﴾

Бас, сизлар мана шу сўзга бепарволик қиласизларми?

﴿وَتَجْعَلُونَ رِزْقَكُمْ أَنَّكُمْ تُكَذِّبُونَ﴾

Ва ёлғонга чиқаришни ризқ қилиб оласизларми?

﴿فَلَوْلَا إِذَا بَلَغَتِ الْحُلْقُومَ﴾

Жонингиз ҳалқумга келиб қолса-чи?

﴿وَأَنْتُمْ حِينَئِذٍ تَنْظُرُونَ﴾

Ҳолбуки, ўша вақтда ўзларингиз қараб турган бўласизлар.

﴿وَنَحْنُ أَقْرَبُ إِلَيْهِ مِنْكُمْ وَلَٰكِنْ لَا تُبْصِرُونَ﴾

Биз эса, сиздан кўра унга яқинмиз, аммо сизлар кўрмайсизлар.

﴿فَلَوْلَا إِنْ كُنْتُمْ غَيْرَ مَدِينِينَ﴾

Агар сиз ҳисоб бермайдиган бўлсангиз.

﴿تَرْجِعُونَهَا إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ﴾

У(жон)ни ўрнига қайтаринг-чи, агар гапларингиз рост бўлса.

﴿فَأَمَّا إِنْ كَانَ مِنَ الْمُقَرَّبِينَ﴾

Агар яқинлаштирилганлардан бўлса.

﴿فَرَوْحٌ وَرَيْحَانٌ وَجَنَّتُ نَعِيمٍ﴾

Роҳатда, фароғатда ва сернеъмат жаннатдадир.

﴿وَأَمَّا إِنْ كَانَ مِنْ أَصْحَابِ الْيَمِينِ﴾

Агар ўнг тараф эгаларидан бўлса.

﴿فَسَلَامٌ لَكَ مِنْ أَصْحَابِ الْيَمِينِ﴾

Бас, сенга ўнг тараф эгаларидан Салом бўлсин, (дейилур).

﴿وَأَمَّا إِنْ كَانَ مِنَ الْمُكَذِّبِينَ الضَّالِّينَ﴾

Ва агар ёлғонга чиқарувчи гумроҳлардан бўлса.

﴿فَنُزُلٌ مِنْ حَمِيمٍ﴾

Бас, ўта қайноқ сувдан зиёфат.

﴿وَتَصْلِيَةُ جَحِيمٍ﴾

Ва дўзахга киришдир.

﴿إِنَّ هَٰذَا لَهُوَ حَقُّ الْيَقِينِ﴾

Албатта, ушбу, таъкидки, очиқ-ойдин ҳақиқатдир.

﴿فَسَبِّحْ بِاسْمِ رَبِّكَ الْعَظِيمِ﴾

Бас, улуғ Роббинг исмини поклаб ёд эт!

الواقعة