تفسير سورة النجم

الترجمة الأوزبكية - محمد صادق

ترجمة معاني القرآن الكريم باللغة الأوزبكية ترجمها محمد صادق محمد يوسف. عام الطبعة 1430هـ، ملاحظة: ترجمات بعض الآيات (مشار إليها) تم تصويبها بمعرفة مركز رواد الترجمة، ويتاح الاطلاع على الترجمة الأصلية لغرض إبداء الرأي والتقييم والتطوير المستمر.

﴿بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ وَالنَّجْمِ إِذَا هَوَىٰ﴾

Ботаётган юлдуз билан қасам.

﴿مَا ضَلَّ صَاحِبُكُمْ وَمَا غَوَىٰ﴾

Сизнинг Биродарингиз адашгани ҳам йўқ, йўлдан озгани ҳам йўқ.

﴿وَمَا يَنْطِقُ عَنِ الْهَوَىٰ﴾

У ҳаводан нутқ қилмас.

﴿إِنْ هُوَ إِلَّا وَحْيٌ يُوحَىٰ﴾

У (Қуръон) ваҳийдан ўзга нарса эмас.

﴿عَلَّمَهُ شَدِيدُ الْقُوَىٰ﴾

У(Муҳаммад)га шиддатли қувват эгаси таълим берди.

﴿ذُو مِرَّةٍ فَاسْتَوَىٰ﴾

Миррат эгаси кўтарилди.

﴿وَهُوَ بِالْأُفُقِ الْأَعْلَىٰ﴾

Ва у олий уфқда эди.

﴿ثُمَّ دَنَا فَتَدَلَّىٰ﴾

Сўнгра яқинлашди ва жуда ҳам яқин бўлди.

﴿فَكَانَ قَابَ قَوْسَيْنِ أَوْ أَدْنَىٰ﴾

Бас, икки камон миқдоридай жойда бўлди. Балки ундан ҳам яқинроқ келди.

﴿فَأَوْحَىٰ إِلَىٰ عَبْدِهِ مَا أَوْحَىٰ﴾

Ва У зот бандасига нимани ваҳий қилган бўлса, етказди.

﴿مَا كَذَبَ الْفُؤَادُ مَا رَأَىٰ﴾

Қалб (кўз) кўрганини ёлғонга чиқармади.

﴿أَفَتُمَارُونَهُ عَلَىٰ مَا يَرَىٰ﴾

У билан ўзи кўрган нарса устида тортишасизларми?!

﴿وَلَقَدْ رَآهُ نَزْلَةً أُخْرَىٰ﴾

Ва, дарҳақиқат, уни бошқа сафар кўрди.

﴿عِنْدَ سِدْرَةِ الْمُنْتَهَىٰ﴾

Сидратул мунтаҳа(тугаш дарахти) олдида.

﴿عِنْدَهَا جَنَّةُ الْمَأْوَىٰ﴾

Унинг ҳузурида маъво жаннати бор.

﴿إِذْ يَغْشَى السِّدْرَةَ مَا يَغْشَىٰ﴾

Ўшанда, у(дарахт)ни ўрайдиган нарса ўраб турибди.

﴿مَا زَاغَ الْبَصَرُ وَمَا طَغَىٰ﴾

Нигоҳ бурилмади ҳам, ҳаддидан ошмади ҳам.

﴿لَقَدْ رَأَىٰ مِنْ آيَاتِ رَبِّهِ الْكُبْرَىٰ﴾

Дарҳақиқат, ўз Роббисининг улкан белгиларидан кўрди.

﴿أَفَرَأَيْتُمُ اللَّاتَ وَالْعُزَّىٰ﴾

Лот ва Уззони ўйлаб кўрдингизми?

﴿وَمَنَاةَ الثَّالِثَةَ الْأُخْرَىٰ﴾

Ва бошқаси, учинчиси — Манотни ҳам (ўйлаб кўрдингизми)?

﴿أَلَكُمُ الذَّكَرُ وَلَهُ الْأُنْثَىٰ﴾

Сизларга эркак-у, У зотга аёлми?

﴿تِلْكَ إِذًا قِسْمَةٌ ضِيزَىٰ﴾

Ундоқ бўлса, бу нотўғри тақсим-ку!

﴿إِنْ هِيَ إِلَّا أَسْمَاءٌ سَمَّيْتُمُوهَا أَنْتُمْ وَآبَاؤُكُمْ مَا أَنْزَلَ اللَّهُ بِهَا مِنْ سُلْطَانٍ ۚ إِنْ يَتَّبِعُونَ إِلَّا الظَّنَّ وَمَا تَهْوَى الْأَنْفُسُ ۖ وَلَقَدْ جَاءَهُمْ مِنْ رَبِّهِمُ الْهُدَىٰ﴾

У(бут)лар сиз ва ота-боболарингиз қўйган номлардан ўзга ҳеч нарса эмас. Аллоҳ бунга ҳеч ҳужжат туширган эмас. У(мушрик)лар, Роббиларидан ҳидоят келганига қарамай, гумон ва ҳавойи нафс хоҳишига эргашарлар, холос.

﴿أَمْ لِلْإِنْسَانِ مَا تَمَنَّىٰ﴾

Ёки ҳар инсон нимани хоҳласа, шу бўлаверадими?

﴿فَلِلَّهِ الْآخِرَةُ وَالْأُولَىٰ﴾

Зеро, охират ҳам, дунё ҳам Аллоҳникидир.

﴿۞ وَكَمْ مِنْ مَلَكٍ فِي السَّمَاوَاتِ لَا تُغْنِي شَفَاعَتُهُمْ شَيْئًا إِلَّا مِنْ بَعْدِ أَنْ يَأْذَنَ اللَّهُ لِمَنْ يَشَاءُ وَيَرْضَىٰ﴾

Осмонларда қанчадан-қанча фаришталар мавжуд, уларнинг шафоати ҳеч фойда бермас. Магар, Аллоҳ Ўзи хоҳлаган ва рози бўлганларга изн берса.

﴿إِنَّ الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ لَيُسَمُّونَ الْمَلَائِكَةَ تَسْمِيَةَ الْأُنْثَىٰ﴾

Албатта, охиратга иймон келтирмаганлар фаришталарни аёл номи билан номларлар.

﴿وَمَا لَهُمْ بِهِ مِنْ عِلْمٍ ۖ إِنْ يَتَّبِعُونَ إِلَّا الظَّنَّ ۖ وَإِنَّ الظَّنَّ لَا يُغْنِي مِنَ الْحَقِّ شَيْئًا﴾

Уларда бу ҳақда ҳеч қандай илм йўқ. Гумондан бошқа нарсага эргашмаслар. Албатта, гумон ҳақиқат ўрнига ўтмас.

﴿فَأَعْرِضْ عَنْ مَنْ تَوَلَّىٰ عَنْ ذِكْرِنَا وَلَمْ يُرِدْ إِلَّا الْحَيَاةَ الدُّنْيَا﴾

Бизнинг зикримизга орқа ўгирган, ҳаёти дунёдан бошқани хоҳламайдиганлардан юз ўгир.

﴿ذَٰلِكَ مَبْلَغُهُمْ مِنَ الْعِلْمِ ۚ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنْ ضَلَّ عَنْ سَبِيلِهِ وَهُوَ أَعْلَمُ بِمَنِ اهْتَدَىٰ﴾

Уларнинг эришган илмлари мана шу. Албатта, Роббинг Унинг йўлидан адашганларни билгувчидир ва У ҳидоятдагиларни ҳам билгувчидир.

﴿وَلِلَّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ لِيَجْزِيَ الَّذِينَ أَسَاءُوا بِمَا عَمِلُوا وَيَجْزِيَ الَّذِينَ أَحْسَنُوا بِالْحُسْنَى﴾

Осмонлардагию ердаги барча нарсалар Аллоҳникидир. У ёмонлик қилганларни амалига яраша жазолар ва яхшилик қилганларни гўзал (мукофот) ила мукофотлар.

﴿الَّذِينَ يَجْتَنِبُونَ كَبَائِرَ الْإِثْمِ وَالْفَوَاحِشَ إِلَّا اللَّمَمَ ۚ إِنَّ رَبَّكَ وَاسِعُ الْمَغْفِرَةِ ۚ هُوَ أَعْلَمُ بِكُمْ إِذْ أَنْشَأَكُمْ مِنَ الْأَرْضِ وَإِذْ أَنْتُمْ أَجِنَّةٌ فِي بُطُونِ أُمَّهَاتِكُمْ ۖ فَلَا تُزَكُّوا أَنْفُسَكُمْ ۖ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنِ اتَّقَىٰ﴾

Улар кичик гуноҳлардан бошқа катта гуноҳлар ва фаҳш ишлардан четда бўладиганлардир. Албатта, Роббинг мағфирати кенг Зотдир. У сизларни тупроқдан пайдо қилганда ҳам, оналарингиз қоринларида ҳомилалик чоғингизни ҳам яхши билувчидир. Шундоқ экан, ўзингизни оқламанг, У ким тақводорлигини яхши биладир.

﴿أَفَرَأَيْتَ الَّذِي تَوَلَّىٰ﴾

Юз ўгириб кетганни кўрдингми?!

﴿وَأَعْطَىٰ قَلِيلًا وَأَكْدَىٰ﴾

У озгина берди ва тўхтади.

﴿أَعِنْدَهُ عِلْمُ الْغَيْبِ فَهُوَ يَرَىٰ﴾

Унинг ҳузурида ғайб илми бор-у, у кўриб турибдими?

﴿أَمْ لَمْ يُنَبَّأْ بِمَا فِي صُحُفِ مُوسَىٰ﴾

Ёки Мусонинг саҳифаларидаги нарсалар хабари унга берилмадими?

﴿وَإِبْرَاهِيمَ الَّذِي وَفَّىٰ﴾

Ва вафо қилган Иброҳимнинг?

﴿أَلَّا تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَىٰ﴾

Албатта, ҳеч бир гуноҳкор бошқанинг гуноҳини кўтармас.

﴿وَأَنْ لَيْسَ لِلْإِنْسَانِ إِلَّا مَا سَعَىٰ﴾

Ҳар бир инсонга ўз қилганидан бошқа нарса йўқ.

﴿وَأَنَّ سَعْيَهُ سَوْفَ يُرَىٰ﴾

Ва, албатта, унинг қилмиши тезда кўринур.

﴿ثُمَّ يُجْزَاهُ الْجَزَاءَ الْأَوْفَىٰ﴾

Сўнгра жазо ёки мукофоти тўлиқ берилур.

﴿وَأَنَّ إِلَىٰ رَبِّكَ الْمُنْتَهَىٰ﴾

Ва, албатта, интиҳо Роббинг ҳузуридадир.

﴿وَأَنَّهُ هُوَ أَضْحَكَ وَأَبْكَىٰ﴾

Ва, албатта, кулдирган ҳам Ўзи, йиғлатган ҳам Ўзидир.

﴿وَأَنَّهُ هُوَ أَمَاتَ وَأَحْيَا﴾

Албатта, ўлдирган ҳам Ўзи, тирилтирган ҳам Ўзи.

﴿وَأَنَّهُ خَلَقَ الزَّوْجَيْنِ الذَّكَرَ وَالْأُنْثَىٰ﴾

Албатта, икки жуфтни — эркак ва аёлни яратган ҳам Ўзи.

﴿مِنْ نُطْفَةٍ إِذَا تُمْنَىٰ﴾

Отилиб чиққан нутфадан.

﴿وَأَنَّ عَلَيْهِ النَّشْأَةَ الْأُخْرَىٰ﴾

Ва, албатта, кейинги пайдо қилиш зиммасидаги зот ҳам Ўзи.

﴿وَأَنَّهُ هُوَ أَغْنَىٰ وَأَقْنَىٰ﴾

Ва, албатта, беҳожат қилган ҳам Ўзи, бадавлат қилган ҳам Ўзи.

﴿وَأَنَّهُ هُوَ رَبُّ الشِّعْرَىٰ﴾

Ва, албатта Шеъронинг роббиси ҳам Унинг Ўзи.

﴿وَأَنَّهُ أَهْلَكَ عَادًا الْأُولَىٰ﴾

Ва, албатта, биринчи Одни ҳалок қилган ҳам Ўзи.

﴿وَثَمُودَ فَمَا أَبْقَىٰ﴾

Ва Самудни боқий қолдирмаган ҳам Ўзи.

﴿وَقَوْمَ نُوحٍ مِنْ قَبْلُ ۖ إِنَّهُمْ كَانُوا هُمْ أَظْلَمَ وَأَطْغَىٰ﴾

Ва бундан олдин Нуҳ қавмини (ҳалок қилган ҳам Ўзи). Чунки, улар ўта золим ва ўта туғёнга кетган эдилар.

﴿وَالْمُؤْتَفِكَةَ أَهْوَىٰ﴾

Ва тўнтарилганни қулатган (ҳам Ўзи).

﴿فَغَشَّاهَا مَا غَشَّىٰ﴾

Бас, уни ўраган нарса ўраб олди.

﴿فَبِأَيِّ آلَاءِ رَبِّكَ تَتَمَارَىٰ﴾

Шундай экан, Роббингнинг қайси неъматларига шак келтирасан?

﴿هَٰذَا نَذِيرٌ مِنَ النُّذُرِ الْأُولَىٰ﴾

Бу, аввалги огоҳлантирувчилар каби бир огоҳлантирувчидир.

﴿أَزِفَتِ الْآزِفَةُ﴾

Яқинлашувчи яқинлашди.

﴿لَيْسَ لَهَا مِنْ دُونِ اللَّهِ كَاشِفَةٌ﴾

Уни Аллоҳдан бошқа кашф қилувчи йўқ.

﴿أَفَمِنْ هَٰذَا الْحَدِيثِ تَعْجَبُونَ﴾

Бу сўздан сизлар ажабланасизларми?

﴿وَتَضْحَكُونَ وَلَا تَبْكُونَ﴾

Ва куласизлар-у, йиғламайсизларми?

﴿وَأَنْتُمْ سَامِدُونَ﴾

Ва ҳолбуки, сизлар бепарвосизлар.

﴿فَاسْجُدُوا لِلَّهِ وَاعْبُدُوا ۩﴾

Бас, Аллоҳга сажда қилинглар ва ибодат қилинглар.

النجم