تفسير سورة عبس

الترجمة الفارسية - دار الإسلام

ترجمة معاني القرآن الكريم باللغة الفارسية ترجمها فريق عمل اللغة الفارسية بموقع دار الإسلام.

﴿بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ عَبَسَ وَتَوَلَّىٰ﴾

[پیامبر] چهره در هم کشید و روی برگردانْد

﴿أَنْ جَاءَهُ الْأَعْمَىٰ﴾

از اینکه آن نابینا [= عبدالله بن اُمّ مَکتوم] نزدش آمد.

﴿وَمَا يُدْرِيكَ لَعَلَّهُ يَزَّكَّىٰ﴾

و [ای پیامبر،] تو چه می‌دانی؟ چه بسا او [از گناهانش] پاک ‌شود،

﴿أَوْ يَذَّكَّرُ فَتَنْفَعَهُ الذِّكْرَىٰ﴾

یا پند گیرد و این پند به سودش باشد.

﴿أَمَّا مَنِ اسْتَغْنَىٰ﴾

اما آن کس که [از ایمان] بی‌نیازی می‌ورزد

﴿فَأَنْتَ لَهُ تَصَدَّىٰ﴾

تو به او روی می‌آوری؛

﴿وَمَا عَلَيْكَ أَلَّا يَزَّكَّىٰ﴾

در حالی که اگر او خود را [از کفر] پاک نسازد، ایرادی بر تو نیست؛

﴿وَأَمَّا مَنْ جَاءَكَ يَسْعَىٰ﴾

اما کسی که شتابان به سراغ تو می‌آید

﴿وَهُوَ يَخْشَىٰ﴾

و [از الله] می‌ترسد،

﴿فَأَنْتَ عَنْهُ تَلَهَّىٰ﴾

تو از او غافل می‌شوی [و به دیگران می‌پردازی].

﴿كَلَّا إِنَّهَا تَذْكِرَةٌ﴾

هرگز چنین نیست؛ بی‌گمان، این [آیات برای] تذکر و یادآوری است.

﴿فَمَنْ شَاءَ ذَكَرَهُ﴾

پس هر کس که بخواهد، [می‏تواند] از آن پند گیرد.

﴿فِي صُحُفٍ مُكَرَّمَةٍ﴾

در صحیفه‏های ارجمندی [ثبت] است.

﴿مَرْفُوعَةٍ مُطَهَّرَةٍ﴾

[در جایگاهی] بلندپایه و پاکیزه [از پلیدی]

﴿بِأَيْدِي سَفَرَةٍ﴾

در دست سفیران [وحی] است

﴿كِرَامٍ بَرَرَةٍ﴾

[که] بزرگوار و نیکوکارند.

﴿قُتِلَ الْإِنْسَانُ مَا أَكْفَرَهُ﴾

مرگ بر انسان [کافر، که] چقدر ناسپاس است!

﴿مِنْ أَيِّ شَيْءٍ خَلَقَهُ﴾

[الله] او را از چه چیز آفریده است؟

﴿مِنْ نُطْفَةٍ خَلَقَهُ فَقَدَّرَهُ﴾

او را از نطفۀ [ناچیزی] آفرید، سپس او را موزون ساخت.

﴿ثُمَّ السَّبِيلَ يَسَّرَهُ﴾

آنگاه راه را برایش آسان نمود.

﴿ثُمَّ أَمَاتَهُ فَأَقْبَرَهُ﴾

آنگاه [پس از پایان عمر،] او را میرانْد و در قبر [پنهان] نمود.

﴿ثُمَّ إِذَا شَاءَ أَنْشَرَهُ﴾

سپس هر گاه بخواهد، او را [زنده می‌کند و] برمی‏انگیزد.

﴿كَلَّا لَمَّا يَقْضِ مَا أَمَرَهُ﴾

هرگز چنین نیست [که او می‌پندارد]. او هنوز آنچه را که [الله] فرمان داده به جای نیاورده است.

﴿فَلْيَنْظُرِ الْإِنْسَانُ إِلَىٰ طَعَامِهِ﴾

انسان باید به غذای خویش [و آفرینشِ آن] بنگرد:

﴿أَنَّا صَبَبْنَا الْمَاءَ صَبًّا﴾

ما آب فراوان [از آسمان] فروریختیم،

﴿ثُمَّ شَقَقْنَا الْأَرْضَ شَقًّا﴾

سپس زمین را از هم شکافتیم،

﴿فَأَنْبَتْنَا فِيهَا حَبًّا﴾

آنگاه دانه‌[های فراون] در آن رویاندیم،

﴿وَعِنَبًا وَقَضْبًا﴾

و انگور و سبزی [خوراکی بسیار]،

﴿وَزَيْتُونًا وَنَخْلًا﴾

و زیتون و نخل،

﴿وَحَدَائِقَ غُلْبًا﴾

و باغ‏هایی [انبوه و] پردرخت،

﴿وَفَاكِهَةً وَأَبًّا﴾

و [انواع] میوه و علوفه [پدید آوردیم].

﴿مَتَاعًا لَكُمْ وَلِأَنْعَامِكُمْ﴾

[همۀ اینها] برای بهره‌گیری شما و چهارپایانتان است.

﴿فَإِذَا جَاءَتِ الصَّاخَّةُ﴾

هنگامی ‌که [آن] صدای مهیب [قیامت] فرارسد،

﴿يَوْمَ يَفِرُّ الْمَرْءُ مِنْ أَخِيهِ﴾

روزی ‌که انسان از برادرش می‌گریزد

﴿وَأُمِّهِ وَأَبِيهِ﴾

و از مادرش و از پدرش

﴿وَصَاحِبَتِهِ وَبَنِيهِ﴾

و از زنش و پسرانش [نیز می‌گریزد]،

﴿لِكُلِّ امْرِئٍ مِنْهُمْ يَوْمَئِذٍ شَأْنٌ يُغْنِيهِ﴾

در آن روز، هر کس را کاری است که او را به خودش سرگرم می‏دارد [و از دیگری بازمی‏دارد].

﴿وُجُوهٌ يَوْمَئِذٍ مُسْفِرَةٌ﴾

چهره‌هایی در آن روز، گشاده و روشن است.

﴿ضَاحِكَةٌ مُسْتَبْشِرَةٌ﴾

[به خاطر نعمت و رحمتِ الله] خندان و شاد است.

﴿وَوُجُوهٌ يَوْمَئِذٍ عَلَيْهَا غَبَرَةٌ﴾

و چهره‌هایی در آن روز، غبارآلود است.

﴿تَرْهَقُهَا قَتَرَةٌ﴾

سیاهی [و‏ تاریکی] آنها را پوشانده است.

﴿أُولَٰئِكَ هُمُ الْكَفَرَةُ الْفَجَرَةُ﴾

اینان همان کافرانِ بدکردارند.

عبس