تفسير سورة النبأ

الترجمة الفارسية للمختصر في تفسير القرآن الكريم

الترجمة الفارسية للمختصر في تفسير القرآن الكريم، صادر عن مركز تفسير للدراسات القرآنية.

﴿بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ عَمَّ يَتَسَاءَلُونَ﴾

این مشرکان پس از اینکه الله رسولش را به‌سوی آنها فرستاد در مورد چه چیزی از یکدیگر می‌پرسند؟!

﴿عَنِ النَّبَإِ الْعَظِيمِ﴾

در مورد خبری بزرگ؛ که همان قرآن نازل‌شده بر رسول‌شان که دربردارندۀ خبر رستاخیز است، از یکدیگر می‌پرسند.

﴿الَّذِي هُمْ فِيهِ مُخْتَلِفُونَ﴾

همین قرآن که در توصیف آن با یکدیگر اختلاف کردند؛ در اینکه سحر یا شعر یا کهانت یا افسانه‌های پیشینیان است.

﴿كَلَّا سَيَعْلَمُونَ﴾

چنان‌که ادعا کردند نیست. به‌زودی این تکذیب‌ کنندگانِ قرآن از سرانجام بد تکذیب خویش آگاه خواهند شد.

﴿ثُمَّ كَلَّا سَيَعْلَمُونَ﴾

باز هم تأکید می‌شود که از این کار اطمینان حاصل خواهند کرد.

﴿أَلَمْ نَجْعَلِ الْأَرْضَ مِهَادًا﴾

آیا زمین را برای‌شان هموار و قابل اقامت نگرداندیم؟!

﴿وَالْجِبَالَ أَوْتَادًا﴾

و کوه‌ها را بر روی زمین به منزلۀ میخ‌هایی که آن را از لرزیدن نگه می‌دارد قرار دادیم.

﴿وَخَلَقْنَاكُمْ أَزْوَاجًا﴾

و - ای مردم- شما را جنس‌هایی مخالف آفریدیم: برخی از شما مرد و برخی دیگر زن هستند.

﴿وَجَعَلْنَا نَوْمَكُمْ سُبَاتًا﴾

و خوابتان را وسیلۀ دست‌کشیدن از فعالیت قرار دادیم تا استراحت کنید.

﴿وَجَعَلْنَا اللَّيْلَ لِبَاسًا﴾

و تاریکی شب را پوششی برای‌تان قرار دادیم مانند لباس که عورت‌های‌تان را با آن می‌پوشانید.

﴿وَجَعَلْنَا النَّهَارَ مَعَاشًا﴾

و روز را میدانی برای کسب و جستجوی روزی قرار دادیم.

﴿وَبَنَيْنَا فَوْقَكُمْ سَبْعًا شِدَادًا﴾

و بر فرازتان هفت آسمان با بنایی مستحکم و استوار قرار دادیم.

﴿وَجَعَلْنَا سِرَاجًا وَهَّاجًا﴾

و خورشید را چراغی بسیار درخشان و روشن گرداندیم.

﴿وَأَنْزَلْنَا مِنَ الْمُعْصِرَاتِ مَاءً ثَجَّاجًا﴾

و از ابری که زمان باریدنش فرا رسیده، آبی بسیار فرود آوردیم.

﴿لِنُخْرِجَ بِهِ حَبًّا وَنَبَاتًا﴾

تا با آن انواع دانه، و انواع گیاهان را برویانیم.

﴿وَجَنَّاتٍ أَلْفَافًا﴾

و باغ‌هایی انبوه که شاخه‌های درختانش درهم فرو رفته است برویانیم.

﴿إِنَّ يَوْمَ الْفَصْلِ كَانَ مِيقَاتًا﴾

همانا روز داوری میان مخلوقات، موعدی با وقت مشخص است که تخلف نمی‌پذیرد.

﴿يَوْمَ يُنْفَخُ فِي الصُّورِ فَتَأْتُونَ أَفْوَاجًا﴾

روزی‌که فرشته برای بار دوم در صور می‌دمد، آن‌گاه - ای مردم- گروه گروه می‌آیید.

﴿وَفُتِحَتِ السَّمَاءُ فَكَانَتْ أَبْوَابًا﴾

و آسمان گشوده می‌شود و شکاف‌هایی مانند درهای باز برایش ایجاد می‌شود.

﴿وَسُيِّرَتِ الْجِبَالُ فَكَانَتْ سَرَابًا﴾

و کوه‌ها به حرکت می‌افتند تا اینکه به غباری پراکنده تبدیل می‌شوند، و مانند سراب می‌گردند.

﴿إِنَّ جَهَنَّمَ كَانَتْ مِرْصَادًا﴾

به‌راستی‌که جهنم در کمین و انتظار است.

﴿لِلطَّاغِينَ مَآبًا﴾

بازگشتگاهی برای ستمکاران است که به‌سوی آن بازگردانده می‌شوند.

﴿لَابِثِينَ فِيهَا أَحْقَابًا﴾

زمان‌ها و روزگاران بی‌نهایتی در آن می‌مانند.

﴿لَا يَذُوقُونَ فِيهَا بَرْدًا وَلَا شَرَابًا﴾

هوایی خنک در آن نمی‌چشند که گرمای آتش را برای‌شان سرد کند، و شرابی در آن نمی‌چشند که از آن لذت برده شود.

﴿إِلَّا حَمِيمًا وَغَسَّاقًا﴾

چیزی جز آبی بسیار سوزان، و آنچه از چرک و خون جهنمیان جاری می‌شود نمی‌چشند.

﴿جَزَاءً وِفَاقًا﴾

این کیفری متناسب با کفر و گمراهی‌ای است که بر آن بودند.

﴿إِنَّهُمْ كَانُوا لَا يَرْجُونَ حِسَابًا﴾

به‌راستی‌که آنها در دنیا از محاسبۀ خویش توسط الله در آخرت نمی‌ترسیدند؛ چون به رستاخیز ایمان نداشتند، و اگر از رستاخیز می‌ترسیدند به‌طور قطع به الله ایمان می‌آوردند، و اعمال صالح انجام می‌دادند.

﴿وَكَذَّبُوا بِآيَاتِنَا كِذَّابًا﴾

و آیات نازل‌شدۀ ما بر رسول‌مان را به شدت تکذیب کردند.

﴿وَكُلَّ شَيْءٍ أَحْصَيْنَاهُ كِتَابًا﴾

و تمام اعمال‌شان را ثبت کردیم و برشمردیم، و در نامه‌های اعمال‌شان مکتوب است.

﴿فَذُوقُوا فَلَنْ نَزِيدَكُمْ إِلَّا عَذَابًا﴾

پس - ای نافرمانان- این عذاب همیشگی را بچشید، که بر عذابتان جز عذاب نخواهیم افزود.

﴿إِنَّ لِلْمُتَّقِينَ مَفَازًا﴾

به‌راستی کسانی‌که با اجرای اوامر و اجتناب از نواهی پروردگارشان تقوای او تعالی را پیشه کردند، جایگاهی دلکش دارند که در آن به خواسته‌شان یعنی بهشت دست می‌یابند.

﴿حَدَائِقَ وَأَعْنَابًا﴾

باغ‌ها و تاکستان‌ها.

﴿وَكَوَاعِبَ أَتْرَابًا﴾

و دخترانی هم سن و سال با پستان‌هایی برآمده.

﴿وَكَأْسًا دِهَاقًا﴾

و جامی لبریز از خمر.

﴿لَا يَسْمَعُونَ فِيهَا لَغْوًا وَلَا كِذَّابًا﴾

در بهشت نه سخنی باطل می‌شنوند، و نه دروغی، و نه به یکدیگر دروغ می‌گویند.

﴿جَزَاءً مِنْ رَبِّكَ عَطَاءً حِسَابًا﴾

تمام این موارد بخشش و عطایی کافی از جانب الله است که به آنها بخشیده است.

﴿رَبِّ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَمَا بَيْنَهُمَا الرَّحْمَٰنِ ۖ لَا يَمْلِكُونَ مِنْهُ خِطَابًا﴾

پروردگار آسمان‌ها و زمین و پروردگار آنچه میان این دو است، ذات بخشایشگر در دنیا و آخرت؛ تمام کسانی‌که در زمین یا آسمان هستند این حق را ندارند که از او بخواهند مگر زمانی‌که به آنها اجازه دهد.

﴿يَوْمَ يَقُومُ الرُّوحُ وَالْمَلَائِكَةُ صَفًّا ۖ لَا يَتَكَلَّمُونَ إِلَّا مَنْ أَذِنَ لَهُ الرَّحْمَٰنُ وَقَالَ صَوَابًا﴾

روزی‌که جبرئیل و دیگر فرشتگان به صف می‌ایستند، و به شفاعت برای هیچ‌کسی سخن نمی‌گویند مگر کسی‌که الله رحمان به او اجازه دهد که شفاعت کند، و سخنی درست مانند کلمۀ توحید بگوید.

﴿ذَٰلِكَ الْيَوْمُ الْحَقُّ ۖ فَمَنْ شَاءَ اتَّخَذَ إِلَىٰ رَبِّهِ مَآبًا﴾

این روز که برای‌تان توصیف شد همان روزی است که بدون تردید واقع می‌شود، پس هرکس در آن روز نجات از عذاب الله را بخواهد باید از اعمال صالح که پروردگارش را راضی می‌سازد راهی به‌سوی آن برگزیند.

﴿إِنَّا أَنْذَرْنَاكُمْ عَذَابًا قَرِيبًا يَوْمَ يَنْظُرُ الْمَرْءُ مَا قَدَّمَتْ يَدَاهُ وَيَقُولُ الْكَافِرُ يَا لَيْتَنِي كُنْتُ تُرَابًا﴾

- ای مردم- در حقیقت ما شما را از عذابی نزدیک و قطعی ترساندیم، روزی‌که شخص به اعمالی‌که در دنیا از پیش فرستاده می‌نگرد، و کافر برای آرزوی رهایی از عذاب می‌گوید: کاش تبدیل به خاک می‌شدم، مانند حیوانات که در روز قیامت به آنها گفته می‌شوید: خاک شوید.

النبأ