تفسير سورة الطور

الترجمة الفارسية - دار الإسلام

ترجمة معاني القرآن الكريم باللغة الفارسية ترجمها فريق عمل اللغة الفارسية بموقع دار الإسلام.

﴿بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ وَالطُّورِ﴾

سوگند به کوه طور

﴿وَكِتَابٍ مَسْطُورٍ﴾

و سوگند به کتاب نوشته‌شده

﴿فِي رَقٍّ مَنْشُورٍ﴾

در صحیفه‌ای گشوده

﴿وَالْبَيْتِ الْمَعْمُورِ﴾

و سوگند به «بیت المَعمور» [که فرشتگان در آن، به عبادت پروردگار مشغولند]

﴿وَالسَّقْفِ الْمَرْفُوعِ﴾

و سوگند به [آسمان بلند، همان] سقف برافراشته [بر زمین]

﴿وَالْبَحْرِ الْمَسْجُورِ﴾

و سوگند به دریای آکنده [از آب]

﴿إِنَّ عَذَابَ رَبِّكَ لَوَاقِعٌ﴾

که بی‌تردید، عذاب پروردگارت به وقوع خواهد پیوست؛

﴿مَا لَهُ مِنْ دَافِعٍ﴾

و هیچ بازدارنده‏اى ندارد.

﴿يَوْمَ تَمُورُ السَّمَاءُ مَوْرًا﴾

روزى كه آسمان به سختى در جنبش و اضطراب افتد

﴿وَتَسِيرُ الْجِبَالُ سَيْرًا﴾

و کوه‏ها با حركتى شدید روان شوند.

﴿فَوَيْلٌ يَوْمَئِذٍ لِلْمُكَذِّبِينَ﴾

در آن روز، واى به حال تكذیب‌كنندگان!

﴿الَّذِينَ هُمْ فِي خَوْضٍ يَلْعَبُونَ﴾

همان کسانی كه در بیهوده‌گویى، سرگرم بازى‏اند.

﴿يَوْمَ يُدَعُّونَ إِلَىٰ نَارِ جَهَنَّمَ دَعًّا﴾

روزى كه با خشونت به سوى آتش دوزخ رانده مى‏شوند.

﴿هَٰذِهِ النَّارُ الَّتِي كُنْتُمْ بِهَا تُكَذِّبُونَ﴾

[به آنان گفته می‌شود:] «این [همان] آتشی است که آن را دروغ می‌پنداشتید.

﴿أَفَسِحْرٌ هَٰذَا أَمْ أَنْتُمْ لَا تُبْصِرُونَ﴾

آیا این [آتش و عذاب] جادوست یا [هنوز هم آن را] نمی‌بینید؟

﴿اصْلَوْهَا فَاصْبِرُوا أَوْ لَا تَصْبِرُوا سَوَاءٌ عَلَيْكُمْ ۖ إِنَّمَا تُجْزَوْنَ مَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ﴾

به آتش درآیید [و بسوزید] كه شکیبایی و ناشکیباییِ شما [در برابر شعله‌های سوزانش] برایتان یكسان است؛ تنها در برابر آنچه كرده‌اید، مجازات مى‏شوید».

﴿إِنَّ الْمُتَّقِينَ فِي جَنَّاتٍ وَنَعِيمٍ﴾

به راستی که پرهیزگاران در باغ‏های بهشت در ناز و نعمتند؛

﴿فَاكِهِينَ بِمَا آتَاهُمْ رَبُّهُمْ وَوَقَاهُمْ رَبُّهُمْ عَذَابَ الْجَحِيمِ﴾

و از بخشش‏های [بی‌دریغِ] پروردگارشان و از اینكه از عذاب دوزخ نگاهشان داشته است شادمانند.

﴿كُلُوا وَاشْرَبُوا هَنِيئًا بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ﴾

[به آنان گفته می‌شود:] «به پاداشِ کردارتان [در دنیا، اینک] گوارا بخورید و بیاشامید».

﴿مُتَّكِئِينَ عَلَىٰ سُرُرٍ مَصْفُوفَةٍ ۖ وَزَوَّجْنَاهُمْ بِحُورٍ عِينٍ﴾

در حالى كه بر تخت‌هایى ردیف‌شده تكیه زده‏اند و و حور العین را به همسریِ آنان درمی‌آوریم.

﴿وَالَّذِينَ آمَنُوا وَاتَّبَعَتْهُمْ ذُرِّيَّتُهُمْ بِإِيمَانٍ أَلْحَقْنَا بِهِمْ ذُرِّيَّتَهُمْ وَمَا أَلَتْنَاهُمْ مِنْ عَمَلِهِمْ مِنْ شَيْءٍ ۚ كُلُّ امْرِئٍ بِمَا كَسَبَ رَهِينٌ﴾

مؤمنانى كه فرزندانشان در ایمان پیرو آنان بودند، فرزندانشان را [نیز در بهشت] به آنان ملحق خواهیم كرد و از [پاداش] عملشان ذره‏اى نمى‏كاهیم؛ چرا که [سرنوشتِ] هر كس در گرو دستاورد خودِ اوست.

﴿وَأَمْدَدْنَاهُمْ بِفَاكِهَةٍ وَلَحْمٍ مِمَّا يَشْتَهُونَ﴾

[در بهشت، از] هر نوع میوه و گوشتى كه بخواهند، پى‌درپى در دسترسشان قرار مى‏دهیم.

﴿يَتَنَازَعُونَ فِيهَا كَأْسًا لَا لَغْوٌ فِيهَا وَلَا تَأْثِيمٌ﴾

در آنجا جام‏های شرابى از دست یکدیگر مى‏گیرند كه نه موجب بیهوده‌گویى است و نه گناه؛

﴿۞ وَيَطُوفُ عَلَيْهِمْ غِلْمَانٌ لَهُمْ كَأَنَّهُمْ لُؤْلُؤٌ مَكْنُونٌ﴾

و نوجوانانى [که براى خدمت] پیرامونشان در رفت و آمدند، گویی [از زیبایی و سپیدرویی] همچون مرواریدى در صدف هستند.

﴿وَأَقْبَلَ بَعْضُهُمْ عَلَىٰ بَعْضٍ يَتَسَاءَلُونَ﴾

[بهشتیان] به یکدیگر روی می‌آورند و از [دنیا و احوال گذشتۀ] خود سؤال می‌کنند.

﴿قَالُوا إِنَّا كُنَّا قَبْلُ فِي أَهْلِنَا مُشْفِقِينَ﴾

می‌گویند: «ما در دنیا، در خانوادۀ خود [از عذاب الهی] می‌ترسیدیم.

﴿فَمَنَّ اللَّهُ عَلَيْنَا وَوَقَانَا عَذَابَ السَّمُومِ﴾

الله [با نعمت اسلام] بر ما منت نهاد و ما را از عذاب سوزان [دوزخ] محافظت کرد.

﴿إِنَّا كُنَّا مِنْ قَبْلُ نَدْعُوهُ ۖ إِنَّهُ هُوَ الْبَرُّ الرَّحِيمُ﴾

ما در زندگی دنیا، همواره او را [عبادت می‌کردیم و به ربوبیت] می‌خواندیم. بی‌تردید، او نیکوکار مهربان است.

﴿فَذَكِّرْ فَمَا أَنْتَ بِنِعْمَتِ رَبِّكَ بِكَاهِنٍ وَلَا مَجْنُونٍ﴾

[ای پیامبر، با آیات قرآن به مردم] اندرز بده که به لطف پروردگارت [تو برخلاف ادعای کافران،] نه كاهنى و نه مجنون.

﴿أَمْ يَقُولُونَ شَاعِرٌ نَتَرَبَّصُ بِهِ رَيْبَ الْمَنُونِ﴾

آیا می‌گویند: «محمد شاعری است که منتظریم تا مرگش فرارسد [و از سخنانش رهایی یابیم]؟»

﴿قُلْ تَرَبَّصُوا فَإِنِّي مَعَكُمْ مِنَ الْمُتَرَبِّصِينَ﴾

بگو: «منتظر [مرگِ من] باشید؛ من نیز با شما منتظر خواهم ماند [تا عذابتان را به چشم ببینم]».

﴿أَمْ تَأْمُرُهُمْ أَحْلَامُهُمْ بِهَٰذَا ۚ أَمْ هُمْ قَوْمٌ طَاغُونَ﴾

آیا عقل‏هایشان به [بیان] این [سخنان باطل] حُكم مى‏كند یا [اساساً] مردمی سرکش هستند؟

﴿أَمْ يَقُولُونَ تَقَوَّلَهُ ۚ بَلْ لَا يُؤْمِنُونَ﴾

آیا می‌گویند: «[محمد] قرآن را جعل کرده است؟» [هرگز چنین نیست؛] بلکه [غرق در تکبرند که] ایمان نمی‌آورند.

﴿فَلْيَأْتُوا بِحَدِيثٍ مِثْلِهِ إِنْ كَانُوا صَادِقِينَ﴾

اگر راست مى‏گویند، سخنى مانند آن بیاورند.

﴿أَمْ خُلِقُوا مِنْ غَيْرِ شَيْءٍ أَمْ هُمُ الْخَالِقُونَ﴾

آیا آنان از هیچ آفریده شده‏اند یا خود آفرینندۀ خویشند؟

﴿أَمْ خَلَقُوا السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ ۚ بَلْ لَا يُوقِنُونَ﴾

آیا آنان آسمان‏ها و زمین را آفریده‌اند؟ [نه،] بلکه آنان یقین ندارند [که الله آفرینندۀ مطلق است].

﴿أَمْ عِنْدَهُمْ خَزَائِنُ رَبِّكَ أَمْ هُمُ الْمُصَيْطِرُونَ﴾

آیا گنجینه‌های [نعمت و هدایت] پروردگارت نزد آنان است؟ آیا [بر همه چیز] تسلط دارند؟

﴿أَمْ لَهُمْ سُلَّمٌ يَسْتَمِعُونَ فِيهِ ۖ فَلْيَأْتِ مُسْتَمِعُهُمْ بِسُلْطَانٍ مُبِينٍ﴾

آیا نردبانى دارند كه [گفتار فرشتگان وحى را] به وسیلۀ آن مى‏شنوند؟ هر کس شنیده است، باید دلیلى روشن بیاورد.

﴿أَمْ لَهُ الْبَنَاتُ وَلَكُمُ الْبَنُونَ﴾

آیا الله فرزندان دختر دارد و شما پسر؟

﴿أَمْ تَسْأَلُهُمْ أَجْرًا فَهُمْ مِنْ مَغْرَمٍ مُثْقَلُونَ﴾

[ای پیامبر،] آیا پاداشی از آنان درخواست می‌کنی که [که از پرداخت آن در رنجند و هزینه‌اش] برایشان [گران و] سنگین است؟

﴿أَمْ عِنْدَهُمُ الْغَيْبُ فَهُمْ يَكْتُبُونَ﴾

آیا از عالم غیب آگاهند و [خبرهاى نهان را] می‌نویسند؟

﴿أَمْ يُرِيدُونَ كَيْدًا ۖ فَالَّذِينَ كَفَرُوا هُمُ الْمَكِيدُونَ﴾

آیا قصد نیرنگ [و نقشۀ پلیدی برایت] دارند؟ ولى کافران خود گرفتار نیرنگ [و تدبیر الهی] هستند.

﴿أَمْ لَهُمْ إِلَٰهٌ غَيْرُ اللَّهِ ۚ سُبْحَانَ اللَّهِ عَمَّا يُشْرِكُونَ﴾

آیا آنان معبودی غیر از الله دارند؟ الله از چیزهایی که با او شریک قرار می‌دهند پاک و منزه است.

﴿وَإِنْ يَرَوْا كِسْفًا مِنَ السَّمَاءِ سَاقِطًا يَقُولُوا سَحَابٌ مَرْكُومٌ﴾

[این کافران، حتی] اگر پاره‏اى از آسمان را نیز در حال سقوط ببینند، [باز هم ایمان نمى‏آورند و] مى‏گویند: «ابرى متراكم است».

﴿فَذَرْهُمْ حَتَّىٰ يُلَاقُوا يَوْمَهُمُ الَّذِي فِيهِ يُصْعَقُونَ﴾

پس آنان را [به حال خود] رها كن تا با روزِ موعودشان كه [با نخستین دمیدنِ صور] مدهوش مرگ می‌گردند، مواجه شوند.

﴿يَوْمَ لَا يُغْنِي عَنْهُمْ كَيْدُهُمْ شَيْئًا وَلَا هُمْ يُنْصَرُونَ﴾

روزى كه نیرنگشان سودمند نخواهد بود و [از هیچ سو] یارى نمی‌شوند.

﴿وَإِنَّ لِلَّذِينَ ظَلَمُوا عَذَابًا دُونَ ذَٰلِكَ وَلَٰكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لَا يَعْلَمُونَ﴾

ستمکاران [در دنیا نیز به دست مؤمنان] به عذاب دیگرى گرفتار خواهند شد؛ ولى بیشتر آنان نمى‏دانند.

﴿وَاصْبِرْ لِحُكْمِ رَبِّكَ فَإِنَّكَ بِأَعْيُنِنَا ۖ وَسَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّكَ حِينَ تَقُومُ﴾

[ای پیامبر،] در برابر حکم پروردگارت شکیبا باش؛ زیرا تو تحت نظر و حفاظت مایی؛ و هنگامی که [از خواب یا به قصد عبادت] برمی‌خیزی، پروردگارت را به پاکی ستایش کن.

﴿وَمِنَ اللَّيْلِ فَسَبِّحْهُ وَإِدْبَارَ النُّجُومِ﴾

و نیز [در پاسى] از شب او را ستایش کن [و نماز بگزار] و به هنگام افول ستارگان [در سپیده‌دم نیز نماز صبح بگزار].

الطور