تفسير سورة نوح

الترجمة الفارسية للمختصر في تفسير القرآن الكريم

الترجمة الفارسية للمختصر في تفسير القرآن الكريم، صادر عن مركز تفسير للدراسات القرآنية.

﴿بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ إِنَّا أَرْسَلْنَا نُوحًا إِلَىٰ قَوْمِهِ أَنْ أَنْذِرْ قَوْمَكَ مِنْ قَبْلِ أَنْ يَأْتِيَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ﴾

به‌راستی‌که ما نوح علیه السلام را به‌سوی قومش فرستادیم که آنها را دعوت می‌داد تا قومش را بترساند پیش از آن‌که عذابی دردناک به‌سبب شرک به الله که مرتکب آن بودند به آنها برسد.

﴿قَالَ يَا قَوْمِ إِنِّي لَكُمْ نَذِيرٌ مُبِينٌ﴾

نوح علیه السلام به قوم خویش گفت: ای قوم من، به‌راستی‌که من انذاردهنده‌ای آشکار برای‌تان هستم از عذابی که در انتظار شماست در صورتی‌که به‌سوی الله توبه نکنید.

﴿أَنِ اعْبُدُوا اللَّهَ وَاتَّقُوهُ وَأَطِيعُونِ﴾

و مقتضای انذار من به شما این است که به شما می‌گویم: تنها الله را عبادت کنید، و هیچ‌چیز را با او شریک نگردانید، و با اجرای اوامر، و اجتناب از نواهی‌اش تقوای او تعالی را پیشه کنید، و در آنچه که شما را به آن فرمان می‌دهم از من اطاعت کنید.

﴿يَغْفِرْ لَكُمْ مِنْ ذُنُوبِكُمْ وَيُؤَخِّرْكُمْ إِلَىٰ أَجَلٍ مُسَمًّى ۚ إِنَّ أَجَلَ اللَّهِ إِذَا جَاءَ لَا يُؤَخَّرُ ۖ لَوْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ﴾

که اگر شما این کار را انجام دهید الله آن دسته از گناهان‌تان را که متعلق به حقوق بندگان نیست می‌بخشد، و زندگی شما را تا زمانی‌که در علم خودش مشخص است طولانی می‌کند، و تا هر زمان که بر این کار استوار باشید زمین را آباد می‌کنید. و چون مرگ فرا رسد هرگز به تأخیر نخواهد افتاد، اگر متوجه این امر باشید به‌طور قطع به الله ایمان خواهید آورد و از شرک و گمراهی خویش توبه خواهید کرد.

﴿قَالَ رَبِّ إِنِّي دَعَوْتُ قَوْمِي لَيْلًا وَنَهَارًا﴾

نوح علیه السلام گفت: پروردگارا، من قومم را شب و روز پیوسته به عبادت و توحید تو فراخواندم.

﴿فَلَمْ يَزِدْهُمْ دُعَائِي إِلَّا فِرَارًا﴾

اما دعوت من برای‌شان، جز گریز و دوری آنها از دعوتم نیفزود.

﴿وَإِنِّي كُلَّمَا دَعَوْتُهُمْ لِتَغْفِرَ لَهُمْ جَعَلُوا أَصَابِعَهُمْ فِي آذَانِهِمْ وَاسْتَغْشَوْا ثِيَابَهُمْ وَأَصَرُّوا وَاسْتَكْبَرُوا اسْتِكْبَارًا﴾

و هرگاه آنها را به عبادت تو به یگانگی و فرمان‌برداری از تو و رسولت که سبب آمرزش گناهان‌شان است دعوت دادم، گوش‌های‌شان را با انگشتان‌شان بستند؛ تا دعوتم را نشنوند، و صورت‌های خویش را با لباس‌های‌شان پوشاندند تا مرا نبینند، و بر شرکی که بر آن قرار دارند ادامه دادند، و از پذیرش و فرمان‌برداری دعوتم تکبر ورزیدند.

﴿ثُمَّ إِنِّي دَعَوْتُهُمْ جِهَارًا﴾

باز-ای پروردگارا- آنها را آشکارا دعوت دادم.

﴿ثُمَّ إِنِّي أَعْلَنْتُ لَهُمْ وَأَسْرَرْتُ لَهُمْ إِسْرَارًا﴾

برای به‌کارگیری روش‌های گوناگون در دعوت، صدایم را برای آنها بالا بردم (دعوت علنی)، و آنها را به صورت پنهانی و با صدایی آهسته دعوت دادم.

﴿فَقُلْتُ اسْتَغْفِرُوا رَبَّكُمْ إِنَّهُ كَانَ غَفَّارًا﴾

و به آنها گفتم: ای قوم من، با توبه به‌سوی پروردگارتان از او آمرزش بخواهید؛ زیرا او سبحانه نسبت به گناهان آن دسته از بندگانش که به‌سوی او توبه کنند بسیار آمرزنده است.

﴿يُرْسِلِ السَّمَاءَ عَلَيْكُمْ مِدْرَارًا﴾

که اگر شما این کار را انجام دهید الله باران را پیاپی هرگاه به آن نیاز داشته باشید برای‌تان فرو می‌فرستد، و قحطی به شما نمی‌رسد.

﴿وَيُمْدِدْكُمْ بِأَمْوَالٍ وَبَنِينَ وَيَجْعَلْ لَكُمْ جَنَّاتٍ وَيَجْعَلْ لَكُمْ أَنْهَارًا﴾

و اموال و فرزندان فراوان به شما عطا می‌کند، و باغ‌هایی که از میوه‌هایش می‌خورید، و رودهایی که از آنها می‌نوشید و کشتزارها و دام‌های‌تان را سیراب می‌کنید برای‌تان قرار می‌دهد.

﴿مَا لَكُمْ لَا تَرْجُونَ لِلَّهِ وَقَارًا﴾

- ای قوم من- شما را چه شده است که از عظمت الله نمی‌ترسید و بدون اهمیت از او نافرمانی می‌کنید؟!

﴿وَقَدْ خَلَقَكُمْ أَطْوَارًا﴾

درحالی‌که شما را مرحله به مرحله از نطفه سپس عَلَقه سپس مُضغه آفرید.

﴿أَلَمْ تَرَوْا كَيْفَ خَلَقَ اللَّهُ سَبْعَ سَمَاوَاتٍ طِبَاقًا﴾

آیا ندیده‌اید که الله هفت آسمان را چگونه، بر روی یکدیگر آفرید؟!

﴿وَجَعَلَ الْقَمَرَ فِيهِنَّ نُورًا وَجَعَلَ الشَّمْسَ سِرَاجًا﴾

و ماه را در آسمان دنیا نوری برای ساکنان زمین، و خورشید را درخشان قرار داد.

﴿وَاللَّهُ أَنْبَتَكُمْ مِنَ الْأَرْضِ نَبَاتًا﴾

و الله شما را با آفرینش پدرتان آدم علیه السلام از خاکِ زمین آفرید و با این وجود، شما از آنچه که زمین برای‌تان می‌رویاند، تغذیه می‌کنید.

﴿ثُمَّ يُعِيدُكُمْ فِيهَا وَيُخْرِجُكُمْ إِخْرَاجًا﴾

سپس شما را پس از مرگ‌تان به آن بازمی‌گرداند، سپس شما را به صورتی شگفت برای رستاخیز، از زمین درمی‌آورد.

﴿وَاللَّهُ جَعَلَ لَكُمُ الْأَرْضَ بِسَاطًا﴾

و الله زمین را برای‌تان گسترده و قابل سکونت قرار داد.

﴿لِتَسْلُكُوا مِنْهَا سُبُلًا فِجَاجًا﴾

تا برای تلاش در کسب حلال، راه‌های گستردۀ آن را بپیمایید.

﴿قَالَ نُوحٌ رَبِّ إِنَّهُمْ عَصَوْنِي وَاتَّبَعُوا مَنْ لَمْ يَزِدْهُ مَالُهُ وَوَلَدُهُ إِلَّا خَسَارًا﴾

نوح علیه السلام گفت: پروردگارا، قوم من در توحید و عبادت تو به یگانگی، که آنها را به آن فرمان دادم از من نافرمانی کردند، و از افراد پست و فرومایۀ خویش پیروی کردند یعنی از سران‌شان که مال و فرزند به آنها نعمت بخشیدی، و مال و فرزندی که به آنها بخشیدی جز بر گمراهی‌شان نیفزود.

﴿وَمَكَرُوا مَكْرًا كُبَّارًا﴾

و بزرگان‌شان با تحریک افراد پست و فرومایۀ خویش علیه نوح علیه السلام نیرنگی بزرگ زدند.

﴿وَقَالُوا لَا تَذَرُنَّ آلِهَتَكُمْ وَلَا تَذَرُنَّ وَدًّا وَلَا سُوَاعًا وَلَا يَغُوثَ وَيَعُوقَ وَنَسْرًا﴾

و به پیروان‌شان گفتند: عبادت معبودهای‌تان را رها نکنید، و از عبادت بت‌های‌تان وَدّ و سُواع و یَغوث و یَعوق و نَسر دست نکشید.

﴿وَقَدْ أَضَلُّوا كَثِيرًا ۖ وَلَا تَزِدِ الظَّالِمِينَ إِلَّا ضَلَالًا﴾

و با این بت‌های‌شان مردم بسیاری را گمراه کرده‌اند. و - پروردگارا- آنها که بر خودشان با اصرار بر کفر و گناهان ستم کردند جز گمراهی از حق نیفزا.

﴿مِمَّا خَطِيئَاتِهِمْ أُغْرِقُوا فَأُدْخِلُوا نَارًا فَلَمْ يَجِدُوا لَهُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ أَنْصَارًا﴾

به‌سبب گناهانی که مرتکب شدند در دنیا با طوفان غرق شدند، و پس از مرگشان مستقیم وارد آتش شدند، آن‌گاه در برابر الله یاورانی برای خودشان نیافتند که آنها را از غرق‌شدن و آتش نجات دهد.

﴿وَقَالَ نُوحٌ رَبِّ لَا تَذَرْ عَلَى الْأَرْضِ مِنَ الْكَافِرِينَ دَيَّارًا﴾

و نوح علیه السلام پس از اینکه الله به او خبر داد که از میان قومش جز کسانی‌که ایمان آورده‌اند کسی دیگر ایمان نخواهد آورد گفت: پروردگارا، هیچ‌یک از کافران را بر روی زمین باقی نگذار که بگردد یا تکان بخورد.

﴿إِنَّكَ إِنْ تَذَرْهُمْ يُضِلُّوا عِبَادَكَ وَلَا يَلِدُوا إِلَّا فَاجِرًا كَفَّارًا﴾

زیرا - پروردگارا- اگر آنها را بگذاری و به آنها مهلت دهی بندگان مؤمن تو را گمراه می‌کنند، و جز بدکاری که از تو فرمان نمی‌برد، و ناسپاس سرسختی که از نعمت‌هایت سپاسگزاری نمی‌کند، نمی‌زایند.

﴿رَبِّ اغْفِرْ لِي وَلِوَالِدَيَّ وَلِمَنْ دَخَلَ بَيْتِيَ مُؤْمِنًا وَلِلْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِنَاتِ وَلَا تَزِدِ الظَّالِمِينَ إِلَّا تَبَارًا﴾

پروردگارا گناهان من، و پدر و مادرم، و هرکس که مؤمن وارد خانه‌ام شود، و مردان و زنان مؤمن را بیامرز، و جز بر نابودی و زیان کسانی‌که با کفر و گناهان بر خویشتن ستم روا داشتند نیفزا.

نوح