تفسير سورة الإنسان

الترجمة الفارسية للمختصر في تفسير القرآن الكريم

الترجمة الفارسية للمختصر في تفسير القرآن الكريم، صادر عن مركز تفسير للدراسات القرآنية.

﴿بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ هَلْ أَتَىٰ عَلَى الْإِنْسَانِ حِينٌ مِنَ الدَّهْرِ لَمْ يَكُنْ شَيْئًا مَذْكُورًا﴾

زمانی طولانی بر انسان گذشته که در آن زمان، معدومی غیر قابل ذکر بوده است.

﴿إِنَّا خَلَقْنَا الْإِنْسَانَ مِنْ نُطْفَةٍ أَمْشَاجٍ نَبْتَلِيهِ فَجَعَلْنَاهُ سَمِيعًا بَصِيرًا﴾

به‌راستی‌که ما انسان را از نطفه‌ای آمیخته از آب مرد و آب زن آفریدیم، و او را با تکالیفی که بر او لازم گرداندیم می‌آزماییم، از این رو او را شنوا و بینا قرار دادیم تا احکامی که او را به آنها مکلف کرده‌ایم، برپا دارد.

﴿إِنَّا هَدَيْنَاهُ السَّبِيلَ إِمَّا شَاكِرًا وَإِمَّا كَفُورًا﴾

به‌راستی‌که ما برایش راه هدایت را بر زبان‌ رسولانمان آشکار کردیم، و با این کار راه گمراهی نیز برایش آشکار شد. سپس او یا به راه راست هدایت می‌یابد، و بنده‌ای مؤمن و سپاسگزار الله می‌شود، و یا از راه راست گمراه می‌گردد و بنده‌ای کافر و منکر آیات الله می‌شود.

﴿إِنَّا أَعْتَدْنَا لِلْكَافِرِينَ سَلَاسِلَ وَأَغْلَالًا وَسَعِيرًا﴾

به‌راستی‌که ما برای کافرانِ به الله و رسولانش، غل و زنجیرهایی که با آنها در جهنم کشیده می‌شوند، و آتشی شعله‌ور آماده کرده‌ایم.

﴿إِنَّ الْأَبْرَارَ يَشْرَبُونَ مِنْ كَأْسٍ كَانَ مِزَاجُهَا كَافُورًا﴾

به‌راستی‌که مؤمنان فرمان‌بردار از الله در روز قیامت از جام شرابی لبریز که با کافور به‌سبب رایحه خوش آن آمیخته شده است می‌نوشند.

﴿عَيْنًا يَشْرَبُ بِهَا عِبَادُ اللَّهِ يُفَجِّرُونَهَا تَفْجِيرًا﴾

این شراب آماده‌شده برای اهل طاعت از چشمه‌ای سهل‌الوصول و پُر آب است که نمی‌خشکد، بندگان الله از آن سیراب می‌شوند، و آن را به هرجا بخواهند روان و جاری می‌کنند.

﴿يُوفُونَ بِالنَّذْرِ وَيَخَافُونَ يَوْمًا كَانَ شَرُّهُ مُسْتَطِيرًا﴾

و صفات بندگانی که از آن می‌نوشند این است که به طاعاتی که خودشان را به آن ملزم کرده‌اند وفا می‌کنند، و از روزی‌که شر آن گسترده و آشکار است یعنی روز قیامت می‌ترسند.

﴿وَيُطْعِمُونَ الطَّعَامَ عَلَىٰ حُبِّهِ مِسْكِينًا وَيَتِيمًا وَأَسِيرًا﴾

و طعام را با وجود اینکه آن را به خاطر نیاز و اشتها دوست دارند، به فقرا و یتیمان و اسیران می‌دهند.

﴿إِنَّمَا نُطْعِمُكُمْ لِوَجْهِ اللَّهِ لَا نُرِيدُ مِنْكُمْ جَزَاءً وَلَا شُكُورًا﴾

و از درون شادمان هستند که جز برای وجه الله به آنها طعام نمی‌دهند، زیرا در قبال طعام‌ دادن، هیچ پاداش و تشکری از آنها نمی‌خواهند.

﴿إِنَّا نَخَافُ مِنْ رَبِّنَا يَوْمًا عَبُوسًا قَمْطَرِيرًا﴾

به‌راستی‌که ما از پروردگارمان در روزی‌که از سختی و ترسناکی آن چهره‌های بدبختان در هم کشیده می‌شود می‌ترسیم.

﴿فَوَقَاهُمُ اللَّهُ شَرَّ ذَٰلِكَ الْيَوْمِ وَلَقَّاهُمْ نَضْرَةً وَسُرُورًا﴾

پس الله برای گرامی ‌داشتن آنها و شاد کردن دل‌هایشان، آنها را به فضل خویش از شر آن روز بزرگ نجات داد، و زیبایی و نوری در چهره‌های‌شان به آنها عطا کرد.

﴿وَجَزَاهُمْ بِمَا صَبَرُوا جَنَّةً وَحَرِيرًا﴾

و الله - به‌سبب صبرشان بر طاعات و بر قضا و قدرهای الله، و صبرشان در برابر ترک گناهان- بهشتی را که در آن بهره‌مند می‌شوند، و ابریشمی که آن را می‌پوشند به آنها پاداش داد.

﴿مُتَّكِئِينَ فِيهَا عَلَى الْأَرَائِكِ ۖ لَا يَرَوْنَ فِيهَا شَمْسًا وَلَا زَمْهَرِيرًا﴾

در آنجا بر تخت‌هایی آراسته تکیه می‌زنند، و نه خورشیدی که پَرتوش آنها را اذیت کند، و نه سرمای شدیدی می‌بینند، بلکه در سایه‌بانی همیشگی و بدون هیچ گرما و سرمایی قرار دارند.

﴿وَدَانِيَةً عَلَيْهِمْ ظِلَالُهَا وَذُلِّلَتْ قُطُوفُهَا تَذْلِيلًا﴾

سایه‌هایش به آنها نزدیک است، و میوه‌هایش رام کسانی است که آنها را می‌خورند، یعنی به آسانی و سهولت آنها را می‌خورند، به‌گونه‌ای که به پهلو آرمیده و نشسته و ایستاده به آنها دسترسی دارند.

﴿وَيُطَافُ عَلَيْهِمْ بِآنِيَةٍ مِنْ فِضَّةٍ وَأَكْوَابٍ كَانَتْ قَوَارِيرَا﴾

و خدمتکاران با ظرف‌هایی نقره‌ای، و جام‌هایی درخشان هر وقت شراب بخواهند پیرامون آنها می‌گردانند.

﴿قَوَارِيرَ مِنْ فِضَّةٍ قَدَّرُوهَا تَقْدِيرًا﴾

که در درخشندگی رنگش مانند شیشه است اما از نقره هستند، و براساس مقداری که می‌خواهند اندازه‌گیری‌شده هستند، به‌گونه‌ای که نه از آن بیشتر است و نه کمتر.

﴿وَيُسْقَوْنَ فِيهَا كَأْسًا كَانَ مِزَاجُهَا زَنْجَبِيلًا﴾

و این گرامی‌داشته‌شدگان از جام شرابی آمیخته با زنجبیل نوشانده می‌شوند.

﴿عَيْنًا فِيهَا تُسَمَّىٰ سَلْسَبِيلًا﴾

از چشمه‌ای در بهشت به نام سَلسبیل می‌نوشند.

﴿۞ وَيَطُوفُ عَلَيْهِمْ وِلْدَانٌ مُخَلَّدُونَ إِذَا رَأَيْتَهُمْ حَسِبْتَهُمْ لُؤْلُؤًا مَنْثُورًا﴾

و در بهشت پسرانی که بر جوانی‌شان باقی می‌مانند، گردشان می‌چرخند که هرگاه آنها را ببینی به‌سبب صورت‌های زیبا، و رنگ‌های نیکو، و زیاد بودن و پراکندگی‌شان، گویی مرواریدهایی پراکنده شده هستند.

﴿وَإِذَا رَأَيْتَ ثَمَّ رَأَيْتَ نَعِيمًا وَمُلْكًا كَبِيرًا﴾

و چون به آنچه در بهشت است بنگری نعمت‌هایی غیر قابل توصیف، و مُلک و پادشاهی‌ای بزرگ و بی‌همتا می‌بینی.

﴿عَالِيَهُمْ ثِيَابُ سُنْدُسٍ خُضْرٌ وَإِسْتَبْرَقٌ ۖ وَحُلُّوا أَسَاوِرَ مِنْ فِضَّةٍ وَسَقَاهُمْ رَبُّهُمْ شَرَابًا طَهُورًا﴾

بر تن‌های‌شان لباس‌هایی سبز و فاخر از ابریشم نازک، و ابریشم کلفت پوشیده شده است، و در آنجا دست‌بندهایی از نقره پوشانده شده‌اند، و الله شرابی خالی از هرگونه ناگواری به آنها می‌نوشاند.

﴿إِنَّ هَٰذَا كَانَ لَكُمْ جَزَاءً وَكَانَ سَعْيُكُمْ مَشْكُورًا﴾

و برای تکریم به آنها گفته می‌شود: قطعاً این نعمت‌هایی که به شما داده شده است پاداش شما در قبال اعمال صالحتان است، و عمل‌تان نزد الله پذیرفته شده است.

﴿إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا عَلَيْكَ الْقُرْآنَ تَنْزِيلًا﴾

- ای رسول- به تحقیق که ما قرآن را بخش‌بخش بر تو نازل کردیم، و آن را یکباره بر تو فرو نفرستادیم.

﴿فَاصْبِرْ لِحُكْمِ رَبِّكَ وَلَا تُطِعْ مِنْهُمْ آثِمًا أَوْ كَفُورًا﴾

پس در برابر تمام احکام تقدیری و تشریعی الله شکیبایی کن، و نه از گناهکاری در گناهی که به‌سوی آن فرامی‌خواند فرمان بر، و نه از کافری در کفری که به‌سوی آن فرامی‌خواند.

﴿وَاذْكُرِ اسْمَ رَبِّكَ بُكْرَةً وَأَصِيلًا﴾

و پروردگارت را با نماز صبح در اول روز، و نماز ظهر و عصر در پایان روز یاد کن.

﴿وَمِنَ اللَّيْلِ فَاسْجُدْ لَهُ وَسَبِّحْهُ لَيْلًا طَوِيلًا﴾

و او تعالی را در دو نماز شب: نماز مغرب و نماز عشا، یاد کن، و پس از این دو نماز، برای او نماز شب (تَهَجُّد) بگزار.

﴿إِنَّ هَٰؤُلَاءِ يُحِبُّونَ الْعَاجِلَةَ وَيَذَرُونَ وَرَاءَهُمْ يَوْمًا ثَقِيلًا﴾

به‌راستی‌که این مشرکان زندگی دنیا را دوست دارند و بر آن حرص می‌ورزند، و روز قیامت را که به‌سبب سختی‌ها و مصیبت‌هایش روزی سنگین است، پشت سرشان رها کرده‌اند.

﴿نَحْنُ خَلَقْنَاهُمْ وَشَدَدْنَا أَسْرَهُمْ ۖ وَإِذَا شِئْنَا بَدَّلْنَا أَمْثَالَهُمْ تَبْدِيلًا﴾

ما آنها را آفریده‌ایم و آفرینش آنها را با تقویت مفاصل و اعضا و غیر آن مستحکم کرده‌ایم. و هرگاه نابودی و تبدیل آنها با امثال‌شان را بخواهیم به‌طور قطع این کار را انجام خواهیم داد.

﴿إِنَّ هَٰذِهِ تَذْكِرَةٌ ۖ فَمَنْ شَاءَ اتَّخَذَ إِلَىٰ رَبِّهِ سَبِيلًا﴾

به‌راستی‌که این سوره مایۀ اندرز و یادآوری است، پس هرکس انتخاب راهی که او را به رضایت پروردگارش می‌رساند بخواهد آن را برگزیند.

﴿وَمَا تَشَاءُونَ إِلَّا أَنْ يَشَاءَ اللَّهُ ۚ إِنَّ اللَّهَ كَانَ عَلِيمًا حَكِيمًا﴾

و انتخاب راهی به‌سوی رضایت الله را نمی‌خواهید مگر اینکه الله آن را از شما بخواهد، زیرا تمام کارها به‌سوی او است. به‌راستی‌که الله از آنچه که به صلاح بندگانش است و آنچه به صلاح آنها نیست بسیار آگاه است، و در آفرینش و تقدیر و شریعتش بسیار دانا است.

﴿يُدْخِلُ مَنْ يَشَاءُ فِي رَحْمَتِهِ ۚ وَالظَّالِمِينَ أَعَدَّ لَهُمْ عَذَابًا أَلِيمًا﴾

هر یک از بندگانش را که بخواهد وارد رحمت خویش می‌کند، آن‌گاه آنها را به ایمان و عمل صالح توفیق می‌دهد، و برای کسانی‌که با کفر و گناهان به خودشان ستم کرده‌اند عذابی دردناک یعنی عذاب جهنم، در آخرت آماده کرده است.

الإنسان