تفسير سورة الجن

الترجمة الفارسية للمختصر في تفسير القرآن الكريم

الترجمة الفارسية للمختصر في تفسير القرآن الكريم، صادر عن مركز تفسير للدراسات القرآنية.

﴿بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ قُلْ أُوحِيَ إِلَيَّ أَنَّهُ اسْتَمَعَ نَفَرٌ مِنَ الْجِنِّ فَقَالُوا إِنَّا سَمِعْنَا قُرْآنًا عَجَبًا﴾

- ای رسول- به امت خویش بگو: الله به من وحی کرد که گروهی از جن‌ها در بَطن نَخله به قرائت قرآن توسط من گوش دادند، و چون نزد قوم‌شان بازگشتند به آنها گفتند: به تحقیق که ما کلامی خوانده‌شده را که بیان و فصاحت شگفت‌آوری دارد شنیدیم.

﴿يَهْدِي إِلَى الرُّشْدِ فَآمَنَّا بِهِ ۖ وَلَنْ نُشْرِكَ بِرَبِّنَا أَحَدًا﴾

این کلامی که شنیدیم بر اعتقاد و قول و عمل درست دلالت دارد، پس به آن ایمان آوردیم، و هرگز هیچ‌کس را با پروردگارمان که آن را نازل کرد شریک قرار نخواهیم داد.

﴿وَأَنَّهُ تَعَالَىٰ جَدُّ رَبِّنَا مَا اتَّخَذَ صَاحِبَةً وَلَا وَلَدًا﴾

و ایمان آوردیم به اینکه - عظمت و جلال پروردگارمان پاک و منزه است - و نه همسری گرفته است و نه فرزندی؛ آن‌گونه که مشرکان می‌گویند.

﴿وَأَنَّهُ كَانَ يَقُولُ سَفِيهُنَا عَلَى اللَّهِ شَطَطًا﴾

و اینکه ابلیس در نسبت ‌دادن همسر و فرزند به او سبحانه سخنی غلط در مورد الله می‌گوید.

﴿وَأَنَّا ظَنَنَّا أَنْ لَنْ تَقُولَ الْإِنْسُ وَالْجِنُّ عَلَى اللَّهِ كَذِبًا﴾

و ما گمان می‌کردیم انسان‌ها و جن‌های مشرک دروغ نمی‌گویند وقتی ادعا می‌کردند او تعالی همسر و فرزندی دارد، پس سخن‌شان را به تقلید از آنها تصدیق کردیم.

﴿وَأَنَّهُ كَانَ رِجَالٌ مِنَ الْإِنْسِ يَعُوذُونَ بِرِجَالٍ مِنَ الْجِنِّ فَزَادُوهُمْ رَهَقًا﴾

و در جاهلیت، مردانی از انسان‌ها وقتی به مکانی ترسناک فرود می‌آمدند به مردانی از جن‌ها پناه می‌بردند. آن‌گاه یکی از آنها می‌گفت: به ارباب این وادی از شر افراد نادان قومش پناه می‌برم. آن‌گاه ترس و وحشت مردان انسانی از مردان جنی بیشتر می‌شد.

﴿وَأَنَّهُمْ ظَنُّوا كَمَا ظَنَنْتُمْ أَنْ لَنْ يَبْعَثَ اللَّهُ أَحَدًا﴾

و - ای جنیان- انسان‌ها همانند شما گمان کردند که الله هرگز هیچ‌کس را پس از مرگش برای حسابرسی و جزا برنخواهد انگیخت.

﴿وَأَنَّا لَمَسْنَا السَّمَاءَ فَوَجَدْنَاهَا مُلِئَتْ حَرَسًا شَدِيدًا وَشُهُبًا﴾

و ما خبر آسمان را جُستیم، آن‌گاه آسمان را پر از نگهبانانی قوی از فرشتگان که آن را از استراق سمعی که انجام می‌دادیم محافظت می‌کنند، و پر از آتشی شعله‌ور یافتیم که هرکس به آسمان نزدیک می‌شود با آن مورد نشانه قرار می‌گیرد.

﴿وَأَنَّا كُنَّا نَقْعُدُ مِنْهَا مَقَاعِدَ لِلسَّمْعِ ۖ فَمَنْ يَسْتَمِعِ الْآنَ يَجِدْ لَهُ شِهَابًا رَصَدًا﴾

و ما در گذشته جاهایی در آسمان انتخاب می‌کردیم و از آنجا به سخنانی که فرشتگان با هم رد و بدل می‌کردند گوش می‌دادیم، سپس آن را به کاهنان ساکن زمین خبر می‌دادیم، اما امر تغییر کرده است؛ یعنی اکنون هر یک از ما گوش فرار دهد آتشی شعله‌ور برای خویش می‌یابد، که هرگاه نزدیک شود بر او فرستاده می‌شود و او را می‌سوزاند.

﴿وَأَنَّا لَا نَدْرِي أَشَرٌّ أُرِيدَ بِمَنْ فِي الْأَرْضِ أَمْ أَرَادَ بِهِمْ رَبُّهُمْ رَشَدًا﴾

و ما به‌سبب این حراست شدید نمی‌دانیم که آیا شر برای ساکنان زمین خواسته شده است، یا الله خیر برای‌شان خواسته است؛ زیرا خبر آسمان از ما قطع شده است.

﴿وَأَنَّا مِنَّا الصَّالِحُونَ وَمِنَّا دُونَ ذَٰلِكَ ۖ كُنَّا طَرَائِقَ قِدَدًا﴾

و - ای گروه جنیان-: برخی از ما پرهیزگار و نیکوکار، و برخی کافر و فاسق هستند؛ ما فرقه‌ها و گروه‌های مختلف و متفاوتی هستیم.

﴿وَأَنَّا ظَنَنَّا أَنْ لَنْ نُعْجِزَ اللَّهَ فِي الْأَرْضِ وَلَنْ نُعْجِزَهُ هَرَبًا﴾

و ما یقین داریم که اگر الله سبحانه امری در مورد ما بخواهد هرگز نخواهیم توانست او را ناتوان سازیم، و هرگز نخواهیم توانست از او بگریزیم؛ زیرا به ما احاطه دارد.

﴿وَأَنَّا لَمَّا سَمِعْنَا الْهُدَىٰ آمَنَّا بِهِ ۖ فَمَنْ يُؤْمِنْ بِرَبِّهِ فَلَا يَخَافُ بَخْسًا وَلَا رَهَقًا﴾

و ما وقتی قرآنی را که به راست‌ترین راه هدایت می‌کند شنیدیم به آن ایمان آوردیم، پس هرکس به پروردگارش ایمان آورد نه از نقص نیکی‌هایش بیم دارد، و نه از گناهی که به گناهان گذشته‌اش افزوده شود.

﴿وَأَنَّا مِنَّا الْمُسْلِمُونَ وَمِنَّا الْقَاسِطُونَ ۖ فَمَنْ أَسْلَمَ فَأُولَٰئِكَ تَحَرَّوْا رَشَدًا﴾

و از میان ما برخی مسلمان و با طاعت الله فرمان‌بردار هستند، و برخی از راه راست و درست گمراه هستند. پس هرکس با طاعت و عمل صالح در برابر الله فروتنی کند اینها کسانی هستند که هدایت و حق را قصد کرده‌اند.

﴿وَأَمَّا الْقَاسِطُونَ فَكَانُوا لِجَهَنَّمَ حَطَبًا﴾

اما گمراهانِ از راه راست و درست، هیزم جهنم هستند که به همراه انسان‌های شبیه خودشان جهنم را برمی‌افروزند.

﴿وَأَنْ لَوِ اسْتَقَامُوا عَلَى الطَّرِيقَةِ لَأَسْقَيْنَاهُمْ مَاءً غَدَقًا﴾

و همان‌گونه که به او وحی کرد که تعدادی از جن‌ها گوش فرا دادند به او وحی کرد که اگر جن‌ها و انسان‌ها بر راه اسلام پایداری ورزند، و به احکامش عمل کنند، به‌طور قطع الله آب زیادی به آنها خواهد نوشاند، و با نعمت‌های گوناگونی آنها را یاری خواهد رساند.

﴿لِنَفْتِنَهُمْ فِيهِ ۚ وَمَنْ يُعْرِضْ عَنْ ذِكْرِ رَبِّهِ يَسْلُكْهُ عَذَابًا صَعَدًا﴾

تا در این مورد آنها را بیازماییم که آیا شکر نعمت الله را به جای می‌آورند یا از آن ناسپاسی می‌کنند؟ و هرکس از قرآن، و اندرزهایش روی بگرداند، پروردگارش او را در عذاب مشقت‌آوری درمی‌آورد که توان تحمل آن را ندارد.

﴿وَأَنَّ الْمَسَاجِدَ لِلَّهِ فَلَا تَدْعُوا مَعَ اللَّهِ أَحَدًا﴾

و مسجدها فقط از آنِ الله است؛ نه برای هیچ‌کس یا چیزی دیگر. پس هیچ‌کس را در مساجد همراه الله نخوانید، که در این صورت مانند یهود و نصاری در کنیسه‌ها و بیعه‌های‌شان می‌شوید.

﴿وَأَنَّهُ لَمَّا قَامَ عَبْدُ اللَّهِ يَدْعُوهُ كَادُوا يَكُونُونَ عَلَيْهِ لِبَدًا﴾

و آن‌گاه که بنده الله، محمد صلی الله علیه وسلم، در سرزمین بَطن نَخله برای عبادت پروردگارش برخاست، نزدیک بود که جن‌ها به‌سبب ازدحام زیاد بر گرد او هنگام گوش ‌فرادادن به قرائت قرآن توسط او، بر سرش فرو ریزند.

﴿قُلْ إِنَّمَا أَدْعُو رَبِّي وَلَا أُشْرِكُ بِهِ أَحَدًا﴾

- ای رسول- به این مشرکان بگو: من فقط به‌سوی پروردگار یگانه خویش فرامی‌خوانم، و غیر او را هرکس که باشد در عبادت با او شریک قرار نمی‌دهم.

﴿قُلْ إِنِّي لَا أَمْلِكُ لَكُمْ ضَرًّا وَلَا رَشَدًا﴾

به آنها بگو: به‌راستی‌که من نه مالک دفع آسیبی که الله برای‌تان مقدر کرده هستم، و نه مالک جلب منفعتی که الله شما را از آن محروم کرده است.

﴿قُلْ إِنِّي لَنْ يُجِيرَنِي مِنَ اللَّهِ أَحَدٌ وَلَنْ أَجِدَ مِنْ دُونِهِ مُلْتَحَدًا﴾

به آنها بگو: اگر از الله نافرمانی کنم هرگز هیچ‌کس مرا در برابر او تعالی نجات نمی‌دهد، و جز او هیچ پناهگاهی نخواهم یافت که به آن پناه ببرم.

﴿إِلَّا بَلَاغًا مِنَ اللَّهِ وَرِسَالَاتِهِ ۚ وَمَنْ يَعْصِ اللَّهَ وَرَسُولَهُ فَإِنَّ لَهُ نَارَ جَهَنَّمَ خَالِدِينَ فِيهَا أَبَدًا﴾

اما آن چیزی که مالکش هستم این است که آنچه را الله مرا به تبلیغ آن به شما فرمان داده است، و رسالتش را که مرا با آن به‌سوی شما فرستاده است به شما ابلاغ کنم، و هرکس از الله و رسولش نافرمانی کند به‌راستی‌که مقصدش ورود به آتش جهنم است که برای همیشه در آن می‌ماند و هرگز از آن خارج نخواهد شد.

﴿حَتَّىٰ إِذَا رَأَوْا مَا يُوعَدُونَ فَسَيَعْلَمُونَ مَنْ أَضْعَفُ نَاصِرًا وَأَقَلُّ عَدَدًا﴾

و کافران پیوسته بر کفرشان هستند تا آن‌گاه که در روز قیامت عذابی را که در دنیا به آن وعده داده می‌شدند ببینند، در آن هنگام خواهند دانست که یاوران چه کسی ضعیف‌تر است، و خواهند دانست که چه کسی یاران کمتری دارد.

﴿قُلْ إِنْ أَدْرِي أَقَرِيبٌ مَا تُوعَدُونَ أَمْ يَجْعَلُ لَهُ رَبِّي أَمَدًا﴾

- ای رسول- به این مشرکان انکارکنندۀ رستاخیز بگو: نمی‌دانم آیا عذابی را که به آن وعده داده می‌شوید نزدیک است، یا مهلتی دارد که کسی جز الله از آن آگاه نیست.

﴿عَالِمُ الْغَيْبِ فَلَا يُظْهِرُ عَلَىٰ غَيْبِهِ أَحَدًا﴾

او سبحانه عالم تمام امور غیبی است، و ذره‌ای از آن بر او پوشیده نمی‌ماند، پس هیچ‌کس بر غیب او اطلاع پیدا نمی‌کند، بلکه مختص به علم او باقی می‌ماند.

﴿إِلَّا مَنِ ارْتَضَىٰ مِنْ رَسُولٍ فَإِنَّهُ يَسْلُكُ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَمِنْ خَلْفِهِ رَصَدًا﴾

جز رسولی که او سبحانه از او راضی باشد، که او را بر آنچه که بخواهد مطلع می‌گرداند، و پیش روی آن رسول نگاهبانانی از فرشتگان می‌فرستد تا از او محافظت کنند و کسی غیر از رسول از آن اخبار آگاه نشود.

﴿لِيَعْلَمَ أَنْ قَدْ أَبْلَغُوا رِسَالَاتِ رَبِّهِمْ وَأَحَاطَ بِمَا لَدَيْهِمْ وَأَحْصَىٰ كُلَّ شَيْءٍ عَدَدًا﴾

تا آن رسول که الله به‌طور کامل از او محافظت می‌کند بداند رسولان پیش از او رسالت‌های پروردگارشان را که به تبلیغ آن فرمان یافته بودند رسانده‌اند، و الله از آنچه که نزد فرشتگان و رسولان است آگاهی کامل دارد، پس ذره‌ای از این امور بر او پوشیده نمی‌ماند، و هر چیزی را به عدد و دقیق برمی‌شمارد، و هیچ‌چیز بر او سبحانه مخفی نمی‌ماند.

الجن