تفسير سورة الممتحنة

الترجمة البوسنية للمختصر في تفسير القرآن الكريم

الترجمة البوسنية للمختصر في تفسير القرآن الكريم، صادر عن مركز تفسير للدراسات القرآنية.

﴿بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَتَّخِذُوا عَدُوِّي وَعَدُوَّكُمْ أَوْلِيَاءَ تُلْقُونَ إِلَيْهِمْ بِالْمَوَدَّةِ وَقَدْ كَفَرُوا بِمَا جَاءَكُمْ مِنَ الْحَقِّ يُخْرِجُونَ الرَّسُولَ وَإِيَّاكُمْ ۙ أَنْ تُؤْمِنُوا بِاللَّهِ رَبِّكُمْ إِنْ كُنْتُمْ خَرَجْتُمْ جِهَادًا فِي سَبِيلِي وَابْتِغَاءَ مَرْضَاتِي ۚ تُسِرُّونَ إِلَيْهِمْ بِالْمَوَدَّةِ وَأَنَا أَعْلَمُ بِمَا أَخْفَيْتُمْ وَمَا أَعْلَنْتُمْ ۚ وَمَنْ يَفْعَلْهُ مِنْكُمْ فَقَدْ ضَلَّ سَوَاءَ السَّبِيلِ﴾

O vi koji vjerujete u Allaha i radite po Njegovom vjerozakonu, ne uzimajte Moje neprijatelje i svoje neprijatelje za prisne prijatelje, ljubav im darivajući, a oni poriču Istinu i vjeru koja je došla vama preko vašeg Poslanika, i izgone Poslanika iz njegova doma i vas iz Mekke, ne vodeći brigu o tome što ste im rodbina, nego vas izgone zato što vjerujete u Allaha, vašega Gospodara. Nemojte to činiti ako ste već izišli radi džihada na Putu Mojemu i tražeći zadovoljstvo Moje. Vi im otkrivate muslimanske tajne samo zato što ih volite, a Ja najbolje znam što vi skrivate i što obznanjujete, jer Meni ništa nije skriveno. A ko to od vas bude ljubav nevjernicima iskazivao i s njima prijateljevao, taj je skrenuo sa puta pravog, i umjesto istine, on zabludu prihvata.

﴿إِنْ يَثْقَفُوكُمْ يَكُونُوا لَكُمْ أَعْدَاءً وَيَبْسُطُوا إِلَيْكُمْ أَيْدِيَهُمْ وَأَلْسِنَتَهُمْ بِالسُّوءِ وَوَدُّوا لَوْ تَكْفُرُونَ﴾

Ako bi vas se oni domogli, ispoljili bi neprijateljstvo koje osjećaju spram vas, napadali bi vas i vrijeđali, s nadom da postanete nevjernici u Allaha i Poslanika, kao i oni.

﴿لَنْ تَنْفَعَكُمْ أَرْحَامُكُمْ وَلَا أَوْلَادُكُمْ ۚ يَوْمَ الْقِيَامَةِ يَفْصِلُ بَيْنَكُمْ ۚ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ﴾

Ni rodbina vaša ni djeca vaša neće vam biti od koristi, ako budete s nevjernicima prijateljevali, na Kijametskom danu On će vas razdvojiti, pa će džennetlije ući u Džennet, a džehennemlije u Vatru. Tada jedni drugima nećete koristiti. Allah dobro vidi ono što radite, ništa Mu skriveno nije od vaših postupaka, i On će svakom dati ono šta zaslužuje.

﴿قَدْ كَانَتْ لَكُمْ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ فِي إِبْرَاهِيمَ وَالَّذِينَ مَعَهُ إِذْ قَالُوا لِقَوْمِهِمْ إِنَّا بُرَآءُ مِنْكُمْ وَمِمَّا تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ كَفَرْنَا بِكُمْ وَبَدَا بَيْنَنَا وَبَيْنَكُمُ الْعَدَاوَةُ وَالْبَغْضَاءُ أَبَدًا حَتَّىٰ تُؤْمِنُوا بِاللَّهِ وَحْدَهُ إِلَّا قَوْلَ إِبْرَاهِيمَ لِأَبِيهِ لَأَسْتَغْفِرَنَّ لَكَ وَمَا أَمْلِكُ لَكَ مِنَ اللَّهِ مِنْ شَيْءٍ ۖ رَبَّنَا عَلَيْكَ تَوَكَّلْنَا وَإِلَيْكَ أَنَبْنَا وَإِلَيْكَ الْمَصِيرُ﴾

Imali ste, o vjernici, dobar uzor u Ibrahimu, neka je na njega mir, i u onim vjernicima koji su s njim, kad su narodu svome, koji je nevjernički bio, rekli: "Mi s vama nemamo ništa, a ni s božanstvima koje vi, umjesto Allaha, obožavate, mi se odričemo vaše vjere i neprijateljstvo i mržnja između nas stalno će se javljati sve dok ne budete u Allaha, Jedinog, vjerovali i dok mnogoboštvo ne ostavite." I vama je isto tako bila obaveza da se svog naroda koji je nevjernički, odreknete. Samo vam nisu uzor Ibrahimove riječi koje je uputio ocu svome: Ja ću za tebe moliti oprost od Allaha. U tome ga nemojte slijediti, jer se to desilo prije nego je Ibrahim izgubio nadu u pokajanje svoga oca. Zbog toga, vjernik ne treba da traži oprost za mnogobošca. I ja te ne mogu od Allaha i Njegove kazne odbraniti. Gospodaru naš, na Tebe se oslanjamo u svemu, Tebi se obraćamo i kajemo, i kod Tebe je krajnje odredište na Sudnjem danu.

﴿رَبَّنَا لَا تَجْعَلْنَا فِتْنَةً لِلَّذِينَ كَفَرُوا وَاغْفِرْ لَنَا رَبَّنَا ۖ إِنَّكَ أَنْتَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ﴾

Gospodaru naš, nemoj nas izlagati iskušenjima onih koji ne vjeruju, pa da oni zavladau nama, a onda govore: "Da su bili na istini, ne bismo mogli da ih savladamo." Gospodaru naš, oprosti nam grijehe naše, jer Ti si, uistinu Silni kojeg ništa ne može nadvladati i onaj koji mudro stvara, propisuje i određuje.

﴿لَقَدْ كَانَ لَكُمْ فِيهِمْ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِمَنْ كَانَ يَرْجُو اللَّهَ وَالْيَوْمَ الْآخِرَ ۚ وَمَنْ يَتَوَلَّ فَإِنَّ اللَّهَ هُوَ الْغَنِيُّ الْحَمِيدُ﴾

Ovaj uzor i primjer slijedi samo onaj ko se nada dobroti od Allaha na ovome i na onome svijetu. Onaj ko ne bude slijedio taj primjer, neka zna da je Allah neovisan o Svojim robovima, Njemu nije potrebna njihova pokornost i On je hvaljen u svakom stanju.

﴿۞ عَسَى اللَّهُ أَنْ يَجْعَلَ بَيْنَكُمْ وَبَيْنَ الَّذِينَ عَادَيْتُمْ مِنْهُمْ مَوَدَّةً ۚ وَاللَّهُ قَدِيرٌ ۚ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ﴾

Allah će sigurno uspostaviti ljubav između vas, o vjernici, i onih nevjernika s kojima ste u neprijateljstvu, na način da će njih uputiti ka islamu, pa ćete biti braća po vjeri. Allah je svemoćan i može da njihova srce okrene ka vjerovanju, i Allah je Onaj Koji oprašta grijehe robovima koji se pokaju i milostiv je prema njima.

﴿لَا يَنْهَاكُمُ اللَّهُ عَنِ الَّذِينَ لَمْ يُقَاتِلُوكُمْ فِي الدِّينِ وَلَمْ يُخْرِجُوكُمْ مِنْ دِيَارِكُمْ أَنْ تَبَرُّوهُمْ وَتُقْسِطُوا إِلَيْهِمْ ۚ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُقْسِطِينَ﴾

Allah vam ne zabranjuje da činite dobro i da budete pravedni, ispunjavajući vaše obaveze prema onima koji nisu ratovali protiv vas zbog vjere islama i koji vas iz domova vaših nisu izgnali. Primjer tome je postupak Esme bint Ebu Bekr, koja je, nakon što joj je došla majka nevjernica, Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem, pitala o tome, pa joj je on naredio da održava rodbinske veze sa njom. Allah, zaista, voli one koji su pravični prema sebi, svojim porodicama i preuzetim obavezama.

﴿إِنَّمَا يَنْهَاكُمُ اللَّهُ عَنِ الَّذِينَ قَاتَلُوكُمْ فِي الدِّينِ وَأَخْرَجُوكُمْ مِنْ دِيَارِكُمْ وَظَاهَرُوا عَلَىٰ إِخْرَاجِكُمْ أَنْ تَوَلَّوْهُمْ ۚ وَمَنْ يَتَوَلَّهُمْ فَأُولَٰئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ﴾

ali vam Allah zabranjuje da budete prisni i da prijateljujete s onima koji su ratovali protiv vas zbog vjerovanja i koji su vas iz domova vaših izgnali i koji su pomogli da budete prognani. Oni koji su s njima prisni baš su nepravedni prema sebi, jer koračaju ka propasti zbog suprotstavljanja Allahovoj naredbi.

﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا جَاءَكُمُ الْمُؤْمِنَاتُ مُهَاجِرَاتٍ فَامْتَحِنُوهُنَّ ۖ اللَّهُ أَعْلَمُ بِإِيمَانِهِنَّ ۖ فَإِنْ عَلِمْتُمُوهُنَّ مُؤْمِنَاتٍ فَلَا تَرْجِعُوهُنَّ إِلَى الْكُفَّارِ ۖ لَا هُنَّ حِلٌّ لَهُمْ وَلَا هُمْ يَحِلُّونَ لَهُنَّ ۖ وَآتُوهُمْ مَا أَنْفَقُوا ۚ وَلَا جُنَاحَ عَلَيْكُمْ أَنْ تَنْكِحُوهُنَّ إِذَا آتَيْتُمُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ ۚ وَلَا تُمْسِكُوا بِعِصَمِ الْكَوَافِرِ وَاسْأَلُوا مَا أَنْفَقْتُمْ وَلْيَسْأَلُوا مَا أَنْفَقُوا ۚ ذَٰلِكُمْ حُكْمُ اللَّهِ ۖ يَحْكُمُ بَيْنَكُمْ ۚ وَاللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ﴾

O vi koji vjerujete u Allaha i radite po Njegovim propisima, kad vam vjernice kao muhadžirke (iseljenice) dođu iz nevjerničkog u muslimansko mjesto, ispitajte iskrenost njihovog vjerovanja; Allah najbolje zna kakvo je vjerovanje njihovo, jer Njemu nije skriveno šta se u srcima njihovim nalazi, pa ako se, nakon ispita, uvjerite da su vjernice, po onome što vam od iskrenosti ispolje, onda ih ne vraćajte njihovim muževima nevjernicima; vjernice nevjernicima nisu dopuštene, niti su nevjernici vjernicama dopušteni; a njihovim muževima dajte ono što su potrošili od vjenčanih darova. Nije vam grijeh, o vjernici, da se tim ženama ženite, kada im priček istekne i kad im vjenčane darove njihove date. Onaj čija je supruga nevjernica ili se nakon islama odmetnula, neka je ne zadržava, jer je brak prekinut zbog njena nevjerstva.Tražite od nevjernika ono što ste potrošili od vjenčanih darova koje ste dali vašim suprugama koje su se odmetnule, a neka i oni traže ono što su potrošili od vjenčanih darova za žene koje su prihvatile islam. Obostrano vraćanje vjenčanih darova je Allahov sud, On sudi među vama, a Allah je Onaj Koji sva stanja svojih robova zna i ništa mu nije skriveno i On je mudar kada je riječ o propisima koje je odredio Svojim robovima.

﴿وَإِنْ فَاتَكُمْ شَيْءٌ مِنْ أَزْوَاجِكُمْ إِلَى الْكُفَّارِ فَعَاقَبْتُمْ فَآتُوا الَّذِينَ ذَهَبَتْ أَزْوَاجُهُمْ مِثْلَ مَا أَنْفَقُوا ۚ وَاتَّقُوا اللَّهَ الَّذِي أَنْتُمْ بِهِ مُؤْمِنُونَ﴾

A ako neka od žena vaših koja se odmetnula, nevjernicima umakne, pa vi nakon toga zatražite od nevjernika da vam vrate vjenčane darove i oni vam ih ne vrate, onda vi poslije ako u borbi plijen zarobite, onima čije su žene kao odmetnice umakle vjenčane darove koje su im dali namirite. I bojte se Allaha, u Koga vjerujete na način da radite po Njegovim naredbama i klonite se Njegovih zabrana.

﴿يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ إِذَا جَاءَكَ الْمُؤْمِنَاتُ يُبَايِعْنَكَ عَلَىٰ أَنْ لَا يُشْرِكْنَ بِاللَّهِ شَيْئًا وَلَا يَسْرِقْنَ وَلَا يَزْنِينَ وَلَا يَقْتُلْنَ أَوْلَادَهُنَّ وَلَا يَأْتِينَ بِبُهْتَانٍ يَفْتَرِينَهُ بَيْنَ أَيْدِيهِنَّ وَأَرْجُلِهِنَّ وَلَا يَعْصِينَكَ فِي مَعْرُوفٍ ۙ فَبَايِعْهُنَّ وَاسْتَغْفِرْ لَهُنَّ اللَّهَ ۖ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ﴾

O vjerovjesniče, kada ti dođu žene vjernice da ti polože prisegu, kao što se desilo za vrijeme oslobođenja Mekke: da neće Allahu nikoga ravnim smatrati, da će samo Njega jedinog obožavati i da neće krasti, i da neće bludničiti, i da neće djecu svoju ubijati kao što je to bio predislamski običaj, i da neće muževima tuđu djecu podmetati i da neće ni u čemu što je dobro poslušnost odricati, kao npr. što je zabrana naricanja, brijanja kose, cijepanja odjeće - ti prisegu njihovu prihvati i moli Allaha da im oprosti nakon što ti prisegu daju. Allah, zaista, mnogo prašta onome ko se kaje i On je milostiv prema robovima.

﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَتَوَلَّوْا قَوْمًا غَضِبَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ قَدْ يَئِسُوا مِنَ الْآخِرَةِ كَمَا يَئِسَ الْكُفَّارُ مِنْ أَصْحَابِ الْقُبُورِ﴾

O vi koji vjerujete u Allaha i radite prema Njegovom zakonu, ne uzimajte za prijatelje ljude na koje se Allah rasrdio i koji nisu uvjereni u postojanje onoga svijeta. Oni ne polažu nikakvu nadu u njega, kao što ne polažu nadu ni u povratak svojim umrlih, jer ne vjeruju u proživljenje.

الممتحنة