الأذان والإقامة
از زیاد بن حارث صُدائی رضی الله عنه روایت است که می گوید: «در اول وقت اذان صبح، رسول الله صلی الله علیه وسلم مرا امر نمود که اذان بگویم و من نیز اذان گفتم. و می گفتم: ای رسول خدا، آیا اقامه را بگویم؟ و ایشان به سمت مشرق که جهت طلوع فجر است، نگریسته و می فرمود: «نه»؛ تا اینکه فجر طلوع کرد، آنگاه رسول الله صلی الله علیه وسلم پایین آمده و (برای وضو) خارج شد و به اصحابش رسید - یعنی وضو گرفت-. چون بلال می خواست اقامه بگوید، رسول الله صلی الله علیه وسلم به او فرمود: «إِنَّ أَخَا صُدَاءٍ هُوَ أَذَّنَ، وَمَنْ أَذَّنَ فَهُوَ يُقِيمُ»: «برادر صدائی اذان گفته و هرکه اذان گويد، اقامه را نيز او می گويد». صدائی رضی الله عنه می گوید: پس من اقامه گفتم.
عن زياد بن الحارث الصُّدائي -رضي الله عنه- قال: لما كان أول أذان الصبح أمرني يعني النبي -صلى الله عليه وسلم- فأذنت، فجعلت أقول: أقيم يا رسول الله؟ فجعل ينظر إلى ناحية المشرق وهي جهة طلوع الفجر، فيقول: «لا» حتى إذا طلع الفجر نزل فبرز، ثم أتى وقد تلاحق أصحابه -يعني فتوضأ- فأراد بلال أن يقيم، فقال له نبي الله -صلى الله عليه وسلم-: «إن أخا صداء هو أذن، ومن أذن فهو يقيم»، قال الصدائي -رضي الله عنه-: فأقمت.
شرح الحديث :
این حدیث شریف بیان می کند که هرکس اذان بگوید، به گفتن اقامه شایسته تر است، همچنین خبر می دهد که حق تعیین زمان اقامه با امام است. اما این حدیث ضعیف است؛ و چنانچه کسی غیر از مؤذن اقامه بگوید، ایرادی ندارد. ولی چنانچه مسجد مؤذن مخصوص و امام پنج وقت داشته باشد، کسی حق ندارد در کار این دو دخالت کند، زیرا رسول الله صلی الله علیه وسلم فرموده است: «لا يَؤُمَّنَّ الرَّجُلُ الرَّجُلَ في سُلْطَانِه، وَلا يَقْعُدُ في بيْتِهِ على تَكْرِمتِهِ إِلاَّ بِإِذْنِهِ»: «هيچکس در محدوده ی تحت اختيارِ شخصی ديگر، برای او امامت نکند و هيچکس در خانه ی کسی جز به اجازه ی او در محلّ مخصوص صاحب خانه ننشيند». به روایت مسلم