الخروج على الإمام
از ابوهريره رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلى الله عليه وسلم فرمودند: «مَنْ خَرَجَ مِنَ الطَّاعَةِ، وَفَارَقَ الْجَمَاعَةَ فَمَاتَ، مَاتَ مِيتَةً جَاهِلِيَّةً، وَمَنْ قَاتَلَ تَحْتَ رَايَةٍ عُمِّيَّةٍ، يَغْضَبُ لِعَصَبَةٍ، أَوْ يَدْعُو إِلَى عَصَبَةٍ، أَوْ يَنْصُرُ عَصَبَةً، فَقُتِلَ، فَقِتْلَةٌ جَاهِلِيَّةٌ، وَمَنْ خَرَجَ عَلَى أُمَّتِي، يَضْرِبُ بَرَّهَا وَفَاجِرَهَا، وَلاَ يَتَحَاشَی مِنْ مُؤْمِنِهَا، وَلاَ يَفِى لِذِي عَهْدٍ عَهْدَهُ، فَلَيْسَ مِنِّي وَلَسْتُ مِنْهُ»: «هرکس از اطاعت (ولی امر مسلمانان) خارج شود و جماعت (مسلمانان) را ترک کند و در اين حالت بميرد، در مسیر جاهليت مرده است. و هرکس زير پرچم مجهولی بجنگد که خشم وی جهت تعصب قومی و قبیله ای است یا به آن دعوت می دهد یا آن را ياری می کند و در اين راه کشته شود، در مسیر جاهليت مرده است. و هرکس بر امت من خروج کند و نيکوکار و بدکار آن را به قتل برساند و از کشتن مؤمنان امت پرهيز نکند و به عهد و پيمان کسانی که عهد و پیمانی دارند، وفا نکند، او از من نيست و من از او نيستم».
عن أبي هريرة -رضي الله عنه- عن النبي صلى الله عليه وسلم أنه قال: «من خرج من الطاعة، وفارق الجماعة فمات، مات مِيتَةً جاهلية، ومن قاتل تحت راية عِمِّيَّة يغضب لِعَصَبَة، أو يدعو إلى عَصَبَة، أو ينصر عَصَبَة، فقتل، فَقِتْلَة جاهلية، ومن خرج على أمتي، يضرب برها وفاجرها، ولا يَتَحَاشَى من مؤمنها، ولا يفي لذي عهد عهده، فليس مني ولست منه»،
شرح الحديث :
حدیث مذکور به این معناست که هرکس جماعت مسلمانان را ترک کند و از آنها جدا شود؛ کسانی که بر اطاعت از امامی اتفاق کرده اند تا اتحاد و یکپارچگی آنها را حفظ کند و از آنان در برابر دشمن شان دفاع نماید و از اطاعت ولی امر مسلمانان خارج شود و در این مسیر بمیرد، درواقع مانند اهل جاهلیت مرده است که در بین آنها هرج و مرج است و امامی ندارند. و هرکس زیر پرچم مجهولی بجنگد که هدف آن از جنگ مشخص نیست مانند جنگیدن قوم به خاطر تعصب قومی و قبیله ای که به خاطر همین تعصب خشم می گیرند یا به آن دعوت می دهند یا آن را یاری می کنند؛ و به عبارت دیگر برای شهوت و خواهشات نفس می جنگند و اگر خشم و نارضایتی هست به خاطر آن و تعصب قومی و پیروی از هوی و هوس می باشد. و هرکس بر امت خروج کند و نیک و بد و مومن و معاهدِ مقیم در سرزمین خودش و ذمی مقیم در سرزمین اسلامی در برابر پرداخت جزیه، همه را از دم تیغ بگذراند و به رفتاری که با آنها دارد اهمیتی ندهد و از فرجام کارش و مجازات آن نترسد، رسول الله صلی الله علیه وسلم از وی برائت جسته است.