غزواته وسراياه صلى الله عليه وسلم
از عبدالرحمن بن غنم روایت است که می گوید: در شهر قِنَّسْرِين همراه شرحبیل بن سمط مشغول جهاد بودیم؛ زمانی که این شهر فتح شد غنایمی شامل گاو و گوسفند به دست آوردیم که بخشی از آنها را در بین ما تقسیم کرد و بقیه ی آنها را در بین غنایم قرار داد. چون معاذ بن جبل را دیدم و این مساله را با او در میان گذاشتم، معاذ گفت: ما همراه رسول الله صلی الله علیه وسلم در غزوه ی خیبر بودیم که گوسفندانی را به غنیمت گرفتیم و رسول الله صلی الله علیه وسلم بخشی از آنها را بین ما تقسیم کرد و بقیه ی گوسفندان را در اموال غنیمت قرار داد.
عن عبد الرحمن بن غنم، قال: رَابَطْنا مدينة قِنَّسْرِين مع شُرَحْبِيل بن السِّمْط، فلما فَتَحها أصابَ فيها غَنَما وبَقرا، فقَسَم فِينا طائفةً مِنها وجعل بَقِيَّتها في المَغنم، فلقيتُ معاذَ بنَ جبل فحدَّثْتًه، فقال معاذ: «غزَوْنا مع رسول الله -صلى الله عليه وسلم- خَيبر فأصبْنا فيها غَنَما، فَقَسَم فِينا رسول الله -صلى الله عليه وسلم- طائفة، وجَعَل بَقِيَّتَها في المَغْنَم».
شرح الحديث :
عبدالرحمن بن غنم حکایت می کند که با لشکر شرحبیل بن سمط در سرزمین شام و در شهر قنسرین مشغول جهاد بوده است؛ زمانی که این شهر را فتح می کنند گاو و گوسفندانی را به غنیمت می گیرند که شرحبیل تعدادی از آنها را به برخی از مجاهدان می دهد و بقیه ی گاو و گوسفندان را در اموال غنیمت و برای همه ی افراد لشکر قرار می دهد؛ سپس یادآور می شود که معاذ رضی الله عنه را ملاقات نموده و از او در این زمینه پرسیده است؛ و معاذ رضی الله عنه خبر داده که رسول الله صلی الله علیه وسلم در فتح خیبر که گوسفندانی به غنیمت گرفته شد چنین عمل کرده است؛ و این از باب تنفیل بوده است. تنفیل عبارت است از اینکه فرمانده مسلمانان با در نظر گرفتن اسبابی، چون مصلحت بداند به برخی از مجاهدان از بهترین اموال غنیمت می دهد یا بیش از سهم شان در غنیمت به آنها می دهد.